Erivandaki Göy Mescidin Adı Fars Camisi Oldu

                      1776 yılında Erivan’da yapılan Göy Mescid’i Ermenilerin gelen yabancılara Fars camisi diye tanıttıkları belirtildi.

                      Iğdır Azerbaycan Evi Derneği Başkanı Serdar Ünsal, Ermenistan devleti bir Türk camisi olan Göy Mescidi İranlıların hoşuna gitsin diye yıkmayarak İran devleti tarafından rastorasyon yaptırılarak müze haline getirdiler. Fakat camiyi Erivan’a gelen yabancılara Türk camisi değil Fars camisi olarak tanıtarak tarihi gerçeği gizliyorlar” dedi.

                      Ünsal, ”Göy mescid 1760 yılında Hüseyinli han tarafından yaptırılmıştır. Öz be öz Türk camisidir. Her fırsatta Ermenistan’da ki Türk izlerini silmek isteyen Ermeniler bazı camileri ahır olarak kullanırken bazı camileri de fars camisi yapmaktadırlar. Bizse Ermenilerin hoşuna gitsin diye Akdamar kilisesini ve başka kiliseleri onarıp ibadete açıyoruz. Ermenistan’ı bu tutumundan dolayı kınıyorum.” şeklinde konuştu. Ermenilerin Eylül ayında Van da bulunan Akdamar kilisesinde gelip ayin yapacağını belirten Serdar Ünsal, “Bizde Erivan'a gidip Göy mescid de namaz kılmak istiyoruz. Ermenistan iyi niyetliyse izin versin" dedi.

                    Göy caminin 1776 yılında, Erivan şehrini tasvir eden tüm gezginlerin ve araştırmacıların eserlerinde hem boyutlarının büyüklüğü, hem de güzelliğine göre şehrin en muhteşem mimari abidesi gibi Göy caminin adı birinci çekiliyor. Doğu mimarisinin nadir örneklerinden sayılan Göy caminin yapımına 1760 yılında başlanmış, Hüseyinəli Han'ın hakimiyeti döneminde 1765 yılında bitirilmiştir. Ermeni yazarlarının verdikleri bilgiye göre, yirminci yüzyılın 30'lu yıllarında Erivan'daki tüm camilerin sökülmesi karara alınsa da, ünlü Ermeni şairi Yeğişe Çarensin ciddi çabaları sonucunda onun "Mavi brilliant" adlandırdığı Gök(Göy) cami müzeye dönüşmüş yeryüzünden silinmekden kurtarılmıştı.1936 yılından Gök caminin binasında Erivan sabah tarih müzesi yerleştirilmişti. İkinci Dünya Savaşı başladıktan sonra Gök camiden bir süre aynı zamanda askeri mühimmat deposu olarak kullanılmıştı. Savaştan sonra Gök camide ayrıca Doğa müzesi ve 1952 yılından itibaren ise caminin küçük ibadet salonunda astronomi severler için planetaryum faaliyet göstermiştir.

                    1991 yılında Ermenistan bağımsızlığını elde ettikten ve Müslüman ülkeleri ile diplomatik ilişkiler kurulduktan sonra Gök caminin yeniden cami olarak faaliyet göstermesi kararı alınmıştır. Öncelikle 1991 yılında Doğa müzesi, 1994 yılında ise Tarih müzesi cami kompleksinden çıkarıldı. 1995 yılında İran'la Ermenistan arasında imzalanan anlaşmaya göre İran hükümeti Mavi caminin yeniden yapılandırılması masraflarını üstlendi. Rekonstrüksiyon çalışmaları İran'ın "Bünyad-e Müstəzəfan ve Canbazan" (Savaş gazileri ve şehitler") hayır fonuna tahsis edildi. Camide bitirme çalışmaları 2006 yılında tamamlanmıştır. Rekonstrüksiyon çalışmaları cami kompleksinin sadece güneybatı ve kuzey bölümünde yapılmıştır. Gök caminin 24 metrelik minaresi, 28 Köşkü (hücre), kütüphanesi, büyük salonu, kubbe ve avlusu rekonstrüksiyon edilmiştir. Şu anda Ermenistan yetkilileri Gök Camii dışarıdan gelen misafirlere "Fars Camii" gibi sunuyorlar.