Tanıtım töreninde konuşma yapan Haydar Aliyev Merkezi Yönetim Kurulu Başkanı Anar Alekperov, mücevherlerin çok değerli olduğunu belirterek, "Güney Kafkasya'nın en eski takılarını burada sergilememiz Merkezin her bir çalışanı için şereftir! Bu mücevher aynı zamanda metal işleme biliminin gerçek inceliklerinin ortaya çıkarılmasına ve yeniden öğrenilmesine yol açıyor" dedi. Anar Alekperov, Merkez'in hem şehrin sakinleri, hem de turistler için çok sevilen bir yer olduğunu da sözlerine ekledi.
Haydar Aliyev Merkezi'nin dünyada tanınan bir yer olduğuna dikkat çekenrek: ”Merkezimizde sayısız uluslararası etkinliğin ve organizasyonun yapılması için özel çaba harcıyoruz!” dedi.
Azerbaycan Milli Bilimler Akademisi Arkeoloji ve Etnografya Enstitüsü Müdürü Maise Rehimova, konuşmasında her bir halkın tarihinin araştırılmasında arkeolojik yapıların önemini vurgulayarak: "Azerbaycan'da arkeolojik çalışmaların yüz yıldan fazla tarihi olsa da, Büyük Önder Haydar Aliyev'in geçen yüzyılın 70-80'li yıllarında ülke yönetiminde bulunduğu dönemde bu çalışmaların kapsamı genişledi. Bu gün arkeolojik araştırmalarda kullanılan malzeme ve teknik araçların güçlendirilmesi, bu alanda yapılan çalışmaları da genişletmektedir.
2008 yılına kadar 10-15 çalışma yapılmasına karşın, son yıllarda 40 kadar arkeolojik, etnografik ve inceleme karakterli gezi çalışmalarının yapıldığını söyleyen Maise Rehimova, Nahçivan'da yapılan kazılar sonucunda çok sayıda arkeolojik bulguların ortaya çıktığını kaydetti.
“Bilim adamları, tanıtılan mücevherlerin arkeoloji bilimi için çok değerli olduğunu belirttiler. Bu bulgu, eski çağa ek olarak metal işleme bilimindeki güncel sorunların yeniden araştırılmasına yol açmaktadır. Çünkü bu güne kadar biz altını M.Ö III. yüzyıl ve son olarak M.Ö. IV. yüzyıla ait olduğunu sanıyorduk. Ayrıca, bu bulgu Doğu ülkeleriyle yakın tarihsel bağları incelemede büyük önem taşıyor!”, dedi.
Daha sonra Güney Kafkasya'nın en eski takısı, etkinliğe katılanlara gösterildi.
Altın kolye, 2008 yılında Nahçivan Özerk Cumhuriyeti Şerur ilçesinin Dize köyü yakınlarında, Avcılar tepesi eski yerleşim yerinde yapılan arkeolojik kazılar sırasında bulundu. Altın Kolye, Güney Kafkasya'daki en eski takıdır.
Daha önce Güney Kafkasya'daki en eski altın takının Gürcistan'da yapılan kazılar sırasında bulunan Erken Tunç Çağı dönemine ait bir örnek olduğu kabul ediliyordu.
Kendi zamanına göre oldukça zarif bir el işçiliğine sahip olan altın kolye dört bölüme ayrılmıştır.
Araştırmacıların Eneolitik Döneme ait olduğunu söyledikleri Nahcivan’daki bu kolye M.Ö. beşinci yüz yılda bu arazide bakır ve bakır eritme tekniğinin kullanıldığını göstermektedir. Sanayinin bu yönde gelişmesi, kuşkusuz kuyumculuk dahil olmak üzere çeşitli sanatların gelişmesini de etkilemiştir. Avcılar tepesinde bulunan altın kolye, bunu doğrulayan tek eserdir.
Bu bulgular konusu uzmanlar tarafından tartışılmaktadır.
Törende Azerbaycan Milli Bilimler Akademisi Başkanı, akademisyen Akif Alizade, gazetecilere açıklama yaparak: "Her bir arkeolojik bulgu, ait olduğu dönem ve ortam hakkında bilgi verir. Son yıllarda Azerbaycan Hükümeti arkeoloji alanına özel ilgi gösterdi. Çünkü arkeoloji bilim tarihinin en önemli noktalarını ortaya çıkarır ve bizi gerçekliğe götürür. Nahçivan'da Eneolitik Dönemde keşfedilen mücevherle ilgili olarak uzmanlar çeşitli tartışmalara katılıyorlar. Bu kolye hakkındaki bilgiler doğru olarak öğrenilmelidir. Bilim adamları konu ile ilgili çalışıyorlar. Ardından, bu yönde elbette, basına da bilgi vereceğiz." dedi.
Akademisyen Akif Alizade, Azerbaycan’ın arkeoloji biliminin başarılarından da söz ederek dedi: "Bu gün dış ülkelerin arkeologları, tarihçileri Azerbaycan Arkeolojisine büyük ilgi gösteriyorlar. Sonuç, Japonya, Fransa, Hollanda, Almanya ve diğer Avrupa ülkelerinin arkeologlarının Azerbaycanlı arkeologlarla birlikte çalışmasıdır. Azerbaycan'ın farklı bölgelerinde yapılan çalışmalar ülkemizin eski bir dönüm noktası olduğunu göstermektedir. Bu, bugünün jeopolitik konumunda da Azerbaycan'ın öneminin çok değerli bir parçasıdır. Bu vesileyle herkesi kutluyorum." dedi.
Haydar Aliyev Merkezi'nde devamlı yayımlanan "Azerbaycan incileri: tarihin seyri içinde" sergisi Azerbaycan`ın kültürünün, milli-manevi zenginliklerinin, gelenek ve geleneklerinin yaşatılması ve gelecek nesillere aktarılması amacıyla düzenlendi. 200'den fazla eser, Mezopotamya'dan örnekler, Tunç Çağı, Gobustan kayaüstü resimleri, M.Ö III. ve I. yüz yıla ait arkeolojik bulgular, XVIII-XIX. yüzyıla ait silahlar, bakır ve takı ürünleri, ulusal giysiler, halılar, müzik aletleri vb. sergilenmiştir. Bu tarihi eserleri gezen ziyaretçiler, artık Güney Kafkasya’nın en eski Altın Kolye’sini de burada görebilecekler.
