28 Mayıs 1918 ve Mehmet Emin RESULZADE
Nerde beni gül koynunda doğuran, Hamurunu göz yaşıyla yoğuran, Beşiğimde, layla balam çağıran, Azerbaycan benim güzel yurdum oy!... Ölmez aşkım içimdeki sevdam oy!... E. Yıldırım
Yayınlanma :
28.05.2008 11:57
Güncelleme :
29.07.2025 22:55


20'inci yüzyılın başlarında, İngiliz, Rus ve Alman rekabetinde dikkatleri üzerine çeken Kafkasya'da; en büyük Türk nüfusunu oluşturan Azerbaycan, kilit bir rol oynamıştır. Uzun yıllar Rus idaresi altında yaşayan Azerbaycan Türkleri, dört yıl devam eden Birinci Dünya Savaşının sonlarında, istiklal düşüncesini hayata geçirerek, 28 Mayıs 1918 tarihinde Azerbaycan Cumhuriyeti'ni kurmuşlardır.
"28 Mayıs Azerbaycan Türklerinin Milli İstiklal Bayramıdır”. Alın yazısına hüzün, hicran ve şecaatin hakim olduğu Azerbaycan 'ın fırtınalar dolu tarihinde müstesna bir yeri vardır bu günün. 28 Mayıs 1918'de Rus hakimiyetinin bir asırlık zor gücüyle hüküm sürmesine son veren Azerbaycan Türkleri, Kafkasya 'da kendi bağımsız devletlerini ilan ettiler. Bu zaferin asıl mimarı ise esaretten kurtulan milleti üç renkli bayrağın ışığına toplayan ve istiklal mefkuresinin gönüllerde tutuşmasına muvaffak olan Azerbaycan aydını idi. "
Azerbaycan Türklerini üç renkli bayrağın ışığı altında toplayan, istiklal fikrini hayata geçiren en önemli Azerbaycan aydını Mehmet Emin Resulzade, Azerbaycan Cumhuriyeti'nin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanıdır.
1884 yılında Baku’de doğan Mehmet Emin Resulzade, çalışma hayatına 19 yaşında gazete yazarlığı ile başlamıştır. Tiflis'te yayınlanan Şark-i Rus, Azerbaycan'da Hüseyinzade Ali Bey Turan'ın Hayat ve Föyuzat ile Ahmet Ağaoğlu'nun İrşat ve Terakki gazetelerinde yazılar yazmış, Tekimül ve Yoldaş dergilerini yayımlamıştır. Çarlık Rusya’sının sömürgeci yönetimine karşı mücadele etmek amacıyla 1905 yılında siyasi faaliyetlere başlayan Mehmet Emin Resulzade, Rus idaresinin baskılan karşısında Türkiye'ye kaçmıştır. İstanbul'da Türk Ocaklarının kuruluşunda görev alan ve Türk Yurdu dergisinde makaleler yazan Resulzade, 1913 yılında tekrar Azerbaycan'a dönmüştür.
28 Mayıs 1918 tarihinde kurulan Azerbaycan Cumhuriyeti'nin bağımsızlığı 23 ay devam etmiş, 1920 yılının 27 Nisan'ı 28 Nisan'a bağlayan gecede Sovyet Kızıl Ordusu Azerbaycan'ı işgal etmiştir. Bu Cumhuriyet, yaklaşık iki yıllık ömrüne rağmen Azerbaycan Türklerine hiçbir şeyin imkansız olmadığını öğretmiştir.
Azerbaycan Cumhuriyeti'nin bağımsızlığının 1920 yılında sona ermesi üzerine Almanya'ya giden Mehmet Emin Resulzade, İkinci Dünya Savaşı'nın sonunda Türkiye'ye gelmiştir. Azerbaycan'ın tarihi, sosyal hayatı ve edebiyatı hakkında yüzlerce makale ve yirmi kadar kitap kaleme alan, fikirleriyle Türk Milliyetçiliğine önemli katkılarda bulunmuş olan Mehmet Emin Resulzade, 6 Mart 1955 tarihinde Ankara'da hayata veda etmiştir.
Azerbaycan Türkleri, bağımsız Azerbaycan'ın ilk Cumhurbaşkanı Mehmet Emin Resulzade'nin "Bir kere yükselen bayrak, bir daha inmez!" parolasını haklı çıkartarak, Sovyetler Birliği'nin dağılması üzerine 1992 yılında tekrar bağımsızlığını kazanmıştır.
Azerbaycan Türklerinin kutladıkları Cumhuriyetinin 90. yıl dönümü bütün Azerbaycanlılara ve Türk Dünyasına hayırlara vesile olsun.
Yorum Yazma Kuralları
Lütfen yorum yaparken veya bir yorumu yanıtlarken aşağıda yer alan yorum yazma kurallarına dikkat ediniz.
Türkiye Cumhuriyeti yasalarına aykırı, suç veya suçluyu övme amaçlı yorumlar yapmayınız.
Küfür, argo, hakaret içerikli, nefret uyandıracak veya nefreti körükleyecek yorumlar yapmayınız.
Irkçı, cinsiyetçi, kişilik haklarını zedeleyen, taciz amaçlı veya saldırgan ifadeler kullanmayınız.
Türkçe imla kurallarına ve noktalama işaretlerine uygun cümleler kurmaya özen gösteriniz.
Yorumunuzu tamamı büyük harflerden oluşacak şekilde yazmayınız.
Gizli veya açık biçimde reklam, tanıtım amaçlı yorumlar yapmayınız.
Kendinizin veya bir başkasının kişisel bilgilerini paylaşmayınız.
Yorumlarınızın hukuki sorumluluğunu üstlendiğinizi, talep edilmesi halinde bilgilerinizin yetkili makamlarla paylaşılacağını unutmayınız.
Yorumlar
Kalan Karakter: