Oruç tutmak derken adabıyla ve hakkıyla oruç tutmaktır. Aksi
takdirde Hz. Ali’nin (ona selam olsun) buyurduğu gibi -birçok namaz
kılanlar vardır ki yorgunluktan başka bir şey elde etmezler, birçok
oruç tutan vardır ki açlık ve susuzluktan başka bir şey elde etmezler-
olurlar. Oruç tutmanın hakkı nedir? Gerçek oruç hangisidir? Oruç
tutmanın adabı nasıldır? Sorularının cevabını Allah’ın emirlerini bize
getiren ve kendisine en sevimli elçisi ve O elçisinin pak soyundan
öğrenmek gerekir.
Şanı yüce efendimiz, Recep ve Şaban aylarında oruç tutar kendisini bu büyük ilahi ziyafete hazırlardı. Ramazan ayının hilalini gördüğünde sevinir, mutlu olurdu. Şaban ayının son cumasında meşhur şabaniye hutbesini irat buyurdular. Hutbe oldukça uzundur, burada bizim küçük makalemize sığmaz. Ancak çok önemli bir bölümü üzerinde duracağım.
Buyuruyor ki efendimiz hazretleri hutbenin bir bölümünde: “Ey insanlar bu ayda sizden her kim ahlakını güzelleştirse, onun için sırat köprüsünde ayakların sürçtüğü gün, ondan geçiş için bir cevaz olacaktır.” Bu ay o yüce insani ve ilahi ahlak erdemlerini yakalayıp yücelmeye çok müsait bir aydır. Zaten efendimizde onun için bu ayda böyle bir nefis tezkiyesi ve yenilenme tavsiyesinde bulunmuştur. Sağduyuların ön plana çıktığı insanların kalplerinin yumuşadığı her kesin iyiliğe adım atmak istediği bir zaman da insanın kendi nefsine dönüp eksikliklerini gidermesi daha kolay olacaktır. Ama bu ahlakı güzelleştirmede yapılacak işler ve dikkat edilmesi gereken kurallar hangileridir. Bunu da O yüce peygamberin sünnetini en iyi bilen taşıdığı ilmi taşıyan doğruların doğrusu mezhep imamlarının üstadı imam Cafer Sadık’tan (ona selam olsun) öğrenelim. Buyuruyorlar ki:” Oruç tuttuğunda gözün ve kulağın da harama karşı oruçlu olsun, tüm azaların ve bedenin kötü şeylere karşı oruçlu olsun. Elinin altında çalıştırdığına sakın eziyet etme oruçlu olma vakarını koru, olduğunca Allah’ı anmak hariç susup sükût etmeye çalış oruçlu olduğun gün ile oruçlu olmadığın günler aynı olmasın” Oruç tutmak yani yemek içmek gibi dokuz şeyden sakınmak demektir. İmam a.s da insanı gerçek rıza makamına erdirecek şekilde sakınılmasını öneriyor. Psikolojik olarak da böyledir, insan 30-40 gün bir şeyi yaptı mı artık alışkanlık haline geliyor. Veyahut alışkanlık haline gelen bir şeyi 40 gün terk ederse artık o bağımlılıktan kurtulur. Hani Allah tebarek ve Teala Hz. Musa’yı (ona selam olsun) mikata çağırdığında 30 gün daha sonra da 10 gün ekleyerek 40 günde ahdini tamamlayıp kendisine özel görevi verdi. Öyleyse biz de bu büyük insanlık öğretmeni ve ilim deryasının fermayışını dinleyecek olur Ramazan boyu sadece yemek ve içmeği terk ederek oruç tutmayıp gözümüz, kulağımız, dilimiz ve diğer azalarımızı kontrol edebilsek artık meleke haline gelecek kendimizi korumak çok rahat olacaktır. İşte o zaman güzel ahlak tecelli edecektir. Güzel ahlak layık olanı söylemek, layık olanı dinlemek, gözü bakılmaması yerden korumak, elleri yapması gereken şeyi yapmaya alıştırmak. Yapmaması gereken şeyden sakındırmak, ayakları gitmesi gereken yere götürmek gitmemesi gereken yerden sakındırmakla elde edilir. Ramazan ayında sadece yemeği, içmeği terk ediyor herhangi bir kötü alışkanlığından vazgeçmiyorsa bunda hiçbir değişikliğin olacağı mümkün değildir. Ramazan ayında insan kendisini düzeltmek için özel program yapmalıdır. Eğer normal zamanda namazlarını cemaatle kılmıyorduysa Ramazan ayında cemaate katılmalıdır. Geceleri kahvelerde veya çay-dondurma bahçelerinde geçiriyorduysa Ramazan ayında camilerde vaizler dinlemeli, Kur’an okumalı veya dinlemelidir. Ramazan ayında gece namazı, her gecenin özel namazını kılmaya özen göstermelidir. Ramazan ayı dua ve yakarış ayıdır. Sahur ve iftar vakitlerinde özel dualar okuyarak ruhunu dinlendirmelidir.
Hadiste geçen Allah’ı zikretme dışında konuşmamayı sükût etmeyi prensip haline getirmelidir. Zira insan ne kadar çok konuşursa o kadar çok hata yapar. Susmaktan maksat sadece konuşmama değildir, belki Allah’ın ayetleri üzerinde tefekkür etmektir.
Daha Ramazan ayının ilk günlerindeyiz önümüzde çok önemli günler ve geceler vardır. Yani kadir geceleri ki bin aydan daha üstündür. Gelin hep beraber alışılagelmiş programlarımızı kısa müddet için kenara bırakalım, camilere-ibadethanelere koşalım Kur’an okuyalım-okutalım yüce Allah’ın bizler için açmış olduğu bu ziyafet sofrasından faydalanalım. Allah bu bereket günlerinde tüm İslam âleminin sıkıntılarını aydınlığa çıkarsın. Siz değerli okurları kendi mağfireti altına alsın. İnşallah.Arslan BAŞARAN
Iğdırmava Cami İmamı
Şanı yüce efendimiz, Recep ve Şaban aylarında oruç tutar kendisini bu büyük ilahi ziyafete hazırlardı. Ramazan ayının hilalini gördüğünde sevinir, mutlu olurdu. Şaban ayının son cumasında meşhur şabaniye hutbesini irat buyurdular. Hutbe oldukça uzundur, burada bizim küçük makalemize sığmaz. Ancak çok önemli bir bölümü üzerinde duracağım.
Buyuruyor ki efendimiz hazretleri hutbenin bir bölümünde: “Ey insanlar bu ayda sizden her kim ahlakını güzelleştirse, onun için sırat köprüsünde ayakların sürçtüğü gün, ondan geçiş için bir cevaz olacaktır.” Bu ay o yüce insani ve ilahi ahlak erdemlerini yakalayıp yücelmeye çok müsait bir aydır. Zaten efendimizde onun için bu ayda böyle bir nefis tezkiyesi ve yenilenme tavsiyesinde bulunmuştur. Sağduyuların ön plana çıktığı insanların kalplerinin yumuşadığı her kesin iyiliğe adım atmak istediği bir zaman da insanın kendi nefsine dönüp eksikliklerini gidermesi daha kolay olacaktır. Ama bu ahlakı güzelleştirmede yapılacak işler ve dikkat edilmesi gereken kurallar hangileridir. Bunu da O yüce peygamberin sünnetini en iyi bilen taşıdığı ilmi taşıyan doğruların doğrusu mezhep imamlarının üstadı imam Cafer Sadık’tan (ona selam olsun) öğrenelim. Buyuruyorlar ki:” Oruç tuttuğunda gözün ve kulağın da harama karşı oruçlu olsun, tüm azaların ve bedenin kötü şeylere karşı oruçlu olsun. Elinin altında çalıştırdığına sakın eziyet etme oruçlu olma vakarını koru, olduğunca Allah’ı anmak hariç susup sükût etmeye çalış oruçlu olduğun gün ile oruçlu olmadığın günler aynı olmasın” Oruç tutmak yani yemek içmek gibi dokuz şeyden sakınmak demektir. İmam a.s da insanı gerçek rıza makamına erdirecek şekilde sakınılmasını öneriyor. Psikolojik olarak da böyledir, insan 30-40 gün bir şeyi yaptı mı artık alışkanlık haline geliyor. Veyahut alışkanlık haline gelen bir şeyi 40 gün terk ederse artık o bağımlılıktan kurtulur. Hani Allah tebarek ve Teala Hz. Musa’yı (ona selam olsun) mikata çağırdığında 30 gün daha sonra da 10 gün ekleyerek 40 günde ahdini tamamlayıp kendisine özel görevi verdi. Öyleyse biz de bu büyük insanlık öğretmeni ve ilim deryasının fermayışını dinleyecek olur Ramazan boyu sadece yemek ve içmeği terk ederek oruç tutmayıp gözümüz, kulağımız, dilimiz ve diğer azalarımızı kontrol edebilsek artık meleke haline gelecek kendimizi korumak çok rahat olacaktır. İşte o zaman güzel ahlak tecelli edecektir. Güzel ahlak layık olanı söylemek, layık olanı dinlemek, gözü bakılmaması yerden korumak, elleri yapması gereken şeyi yapmaya alıştırmak. Yapmaması gereken şeyden sakındırmak, ayakları gitmesi gereken yere götürmek gitmemesi gereken yerden sakındırmakla elde edilir. Ramazan ayında sadece yemeği, içmeği terk ediyor herhangi bir kötü alışkanlığından vazgeçmiyorsa bunda hiçbir değişikliğin olacağı mümkün değildir. Ramazan ayında insan kendisini düzeltmek için özel program yapmalıdır. Eğer normal zamanda namazlarını cemaatle kılmıyorduysa Ramazan ayında cemaate katılmalıdır. Geceleri kahvelerde veya çay-dondurma bahçelerinde geçiriyorduysa Ramazan ayında camilerde vaizler dinlemeli, Kur’an okumalı veya dinlemelidir. Ramazan ayında gece namazı, her gecenin özel namazını kılmaya özen göstermelidir. Ramazan ayı dua ve yakarış ayıdır. Sahur ve iftar vakitlerinde özel dualar okuyarak ruhunu dinlendirmelidir.
Hadiste geçen Allah’ı zikretme dışında konuşmamayı sükût etmeyi prensip haline getirmelidir. Zira insan ne kadar çok konuşursa o kadar çok hata yapar. Susmaktan maksat sadece konuşmama değildir, belki Allah’ın ayetleri üzerinde tefekkür etmektir.
Daha Ramazan ayının ilk günlerindeyiz önümüzde çok önemli günler ve geceler vardır. Yani kadir geceleri ki bin aydan daha üstündür. Gelin hep beraber alışılagelmiş programlarımızı kısa müddet için kenara bırakalım, camilere-ibadethanelere koşalım Kur’an okuyalım-okutalım yüce Allah’ın bizler için açmış olduğu bu ziyafet sofrasından faydalanalım. Allah bu bereket günlerinde tüm İslam âleminin sıkıntılarını aydınlığa çıkarsın. Siz değerli okurları kendi mağfireti altına alsın. İnşallah.Arslan BAŞARAN
Iğdırmava Cami İmamı
