ALAGÖZ METSAMOR NÜKLEER SANTRALİ KAPATILMALIDIR

Iğdır halkı en ufak bir sallantıda her zaman olduğu gibi öncelikle depremden korkmayıp, Metsamor Nükleer Santrali'nin yıkılacağından endişe duymakta ve bu durum halk arasında büyük bir korku hissi uyandırmaktadır.

Dün Diyadin ilçesinde 4.1 büyüklüğündeki depremin ardından vatandaşlar korku ve endişelerini Iğdır Milletvekili Cantürk Alagöz ile paylaşarak, depremden korkmuyoruz ancak ömrünü tamamlamış ve hatta planlanmış ömründen çok daha uzun süredir kullanılmakta olan Metsamor'un nükleer santralinin yıkılması ve sızıntı yapmasından daha çok korkuyoruz serzenişinde bulunduklarını belirttiler.

MİLLETVEKİLİ CANTÜRK ALAGÖZ: “METSAMOR KAPIMIZDAKİ EN BÜYÜK TEHLİKEDİR.”

Ak Parti Iğdır Milletvekili Cantürk Alagöz yaptığı açıklamada: “Öncelikle Diyadin merkezli gerçekleşen depremde en ufak bir hasarın ve can kaybının olmaması sevindiricidir. İlimize, komşu illerimize geçmiş olsun dileklerimi iletiyorum.  Iğdır’a 30 kilometre uzaklıktaki Metsamor Nükleer Santrali, birinci derecede Türkiye, Ermenistan, Nahçivan, Azerbaycan, Gürcistan ve İran için büyük bir tehlike arz eden eski teknoloji ile yapılmış olan bir nükleer santraldir. Bu santral 2005 yılında planlanmış ömrünü tamamlamış olmasına rağmen 18 yıldır sözde bakım yapılarak çalıştırılmaktadır. Halkımızın hassas olduğu bu konuyu gerek Uluslararası Atom Enerjisi Kurumuna, gerek TBMM’ye ve gerekse dünya kamuoyuna duyurarak santrallerin kapatılmasını sağlamaya çalışacağım. İşlenmekte olan bu insanlık suçu karşısında Ermenistan halkı da oldukça endişeli ve mustariptir. Ermeniler de bu santralin kapatılması için sürekli itirazda bulunmaktadırlar. Ancak Ermenistan enerjisinin %27’sini karşılayan bu santral tüm çabalara rağmen bir türlü kapatılmıyor.” dedi.

SANTRAL TEHDİT AMAÇLI MI TUTULUYOR?

Milletvekili Cantürk Alagöz sözlerine şöyle devam etti: “Ermenistan yıllardır kin, nefret, düşmanlık duyguları ile yönetildi. 30 yıl önce Karabağ’da yapılan katliamlar da bunun kanıtıydı. Azerbaycan’ın yüzde 20’lik bölümü 30 yıl boyunca Ermeni işgalinde kaldı. 44 günlük Zafer Savaşı'yla da esaret altındaki topraklar geri alındı. Bir evin içinde sürekli küs kalınmaz, Ermeniler artık düşmanlığı bırakmalı, uzatılan barış elini sıkmalı ve bölgenin huzur ve güveni tesis edilmelidir. Sonuçta Metsamor Santrali yıkıldığında öncelikle Ermenistan diye bir yer kalmaz. Bölgemizde kanser vakalarının yoğun olduğu sürekli söyleniyor. Vaka artışının sebebi olarak da Metsamor gösterilmektedir. (Bu durumu kesinlikle inceleteceğim.) Ayrıca Iğdır Devlet Hastanesine Onkoloji bölümünün açılmasını da sağlayacağım.

Demem o ki santral tehdit amaçlı da tutulsa, asıl tehdit altındaki ülke Ermenistan’dır. Ama barış olursa bu %27’lik enerji açığını hem Türkiye hem Azerbaycan karşılayabilir.” 

Bölgeyi tehdit eden Metsamor Nükleer Santrali'nin kapatılması için girişimde bulunacağını belirten Iğdır Milletvekili Cantürk Alagöz’ü duyarlılığından ötürü kutluyoruz. Umarız konu devlet düzeyinde ele alınır ve gerekli uluslararası kamuoyu baskısı yapılarak santralin kapatılması sağlanır.  

VİKİPEDİ VERİLERİNE GÖRE METSAMOR NÜKLEER SANTRALİ'NİN TARİHÇESİ   

Metzamor Nükleer Santrali Ermenistan'ın Türkiye sınırına 16 km uzaklıkta yer alan Metzamor şehrinde bulunan nükleer santral. Santralde biri işlevsel olmak üzere 2 adet 408 MW güce sahip VVER-440/230 tipi reaktör bulunmaktadır. Santral Ermenistan'ın başkenti Erivan'a 32 km, Kars'a 100 km, Iğdır'a ise 30 km uzaklıktadır. 2018 verilerine göre santral ülkenin enerji ihtiyacının %27'sini karşılamaktadır.

Santralin ilk reaktörü 1976, ikincisi ise 1980 yılında hizmete girdi. 1988 Spitak depreminde zarar görmemiş olmakla birlikte santralin iki reaktörü de halk baskısı ve protestolar sonucunda kapatıldı. 1993 yılında Ermenistan hükûmeti enerji krizi nedeniyle ikinci üniteyi tekrar açma kararı aldı ve bazı iyileştirme çalışmaları sonrasında ünite 1995'te devreye alındı. 2005 yılında planlanmış ömrünü tamamlayan santralin faaliyet ömrü 2016'ya uzatıldı. 2016 yılında santralin faaliyet ömrünün 2026'ya uzatılması planlandı. 2018'de ise 2036'ya kadar uzatılmasının planlandığı açıklandı.

Çeşitli kaynaklara göre Metzamor Nükleer Santrali, günümüzde dünyadaki mevcut santraller içerisinde en güvensiz reaktörler arasında yer almaktadır. Nükleer santralin yapım sürecinde Sovyet bilim insanları ve Ermenistan içerisindeki çevreler, santralin fay hattı üzerinde yer alması ve su kaynaklarına sızıntı gerçekleşmesi ihtimali dolayısıyla yapımına karşı çıkmıştır.

Çeşitli sivil toplum örgütleri, bazı akademisyenler ve Avrupa Birliği, santralin, çevresindeki bölgeler için tehlike arz ettiğini öne sürerek kapatılması talep etmiştir. Deprem bölgesinde bulunması ve VVER-440'ın aslî tasarımındaki yetersizlikler santral hakkındaki temel endişeleri oluşturmaktadır, ancak yetkililer santralde herhangi bir güvenlik sorunu olmadığını öne sürmektedir. Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'nun 2020'de tamamladığı güvenlik incelemesi santralde herhangi bir güvenlik ihlâli tespit etmediğinden ötürü Ermenistan Nükleer Düzenlemeler Kurumu'na santrali Ekim 2026'ya kadar işletmesi için izin vermiştir.                                                                      Haber: Cabbar Şıktaş