Beraberinde Iğdır Haydar Aliyev fen Lisesi Müdürü Tuna Ok ve konsolosluk Iğdır temsilcisi Rafik Rüstemoğlu ile birlikte anıta gelerek kaideye karanfil bırakıp saygı duruşunda bulundular.
Müzeyi gezen Süleymanov, çıkışta gazetecilere yaptığı açıklamada şunları söyledi. ”Azerbaycan topraklarına yerleştirilen Ermeniler kısa süre sonra misafir olarak geldikleri coğrafyanın gerçek sahipleri olan Azerbaycanlılara – Türk-Müslüman ahaliye yönelik şiddet uygulamalarına başlamışlardır. Geriye dönüp baktığımızda son iki yüz yılda farklı dönemlere tekabül eden tarihsel-siyasal konjonktürler sonucunda ortaya çıkan boşluklardan hep “başarıyla faydalanan” Ermeni şovenistler “Büyük Ermenistan” hülyası adına Azerbaycanlılara yönelik bilinçli etnik temizleme ve soykırım politikası uygulamış, halkımız büyük mahrumiyet ve meşakkatlere maruz bırakılmıştır. “Büyük Ermenistan” hülyasının taşıyıcısı olan Ermeni aşırıcıların Azerbaycan halkına yönelik kin ve nefretleri bir tarihsel süreklilik şeklinde cereyan etmiştir ve hâlâ etmektedir. Bu bağlamda I.Dünya Harbi nedeniyle uluslararası camiada vuku bulan kaos ve 1917 yılında Çarlık Rusyasında gerçekleşen Şubat ve Ekim devrimleri Ermeniler tarafından Azerbaycanlılara karşı sürdürülen politikalar açısından önemli bir fırsat ortamı olarak değerlendirilmiştir. Rus devrimlerinden büyük maharetle faydalanan Ermeni güçleri tarihsel amaçlarını bu kez Bolşevizm bayrağı altında gerçekleştirmeyi denemişlerdir. Öyle ki, 1918 yılının Mart ayından itibaren Bolşevik devrimini tesis etme adına Azerbaycan topraklarında toplu katliam yapmışlardır. Yapılan şiddet uygulamaları özellikle 1918 yılının Mart ayının son üç gününde zirve noktasına ulaşmış, sadece Bakü`de otuz bin masum insan amansızca katledilmiştir. Bu katliamlar Bakü`yle beraber Azerbaycan`ın Şamahı, Guba, Karabağ, Nahçivan vilayetleri ile bugün Ermenistan adlanan tarihsel Azerbaycan topraklarının Zengezur kazası ve İrevan vilayetlerinde de gerçekleştirilmiş, yaklaşık 120 bin insanın hayatına son verilmiştir. Günümüzde Guba vilayetinde bulunarak açık hava müzesi olarak sergilenen toplu mezarlar o dönemdeki şiddetin önemli kanıtlarından biri sayılabilir. İnsani kayıpların yanı sıra Azerbaycan`ın maddi mirası da ciddi hasar görmüş, camiler yakılmış, halkın varlıkları talan edilmiştir. Bununla beraber, tüm acımasızlıklara ve yoksunluklara rağmen Azerbaycan halkı kendini savunmak için hiçbir fedakârlıktan kaçınmamış, haklı mücadelesi için kahramanca savaşmıştır. İlginçtir ki, aynı dönemde Anadolu topraklarında da Türk-Müslüman ahaliye karşı Ermeni çeteleri tarafından sistematik toplu katliamların yapıldığını görmekteyiz. Nedeni açıktı. Azerbaycan ve Anadolu topraklarını kapsayacak “Büyük Ermenistan” projesi için en büyük “engel” Aras nehrinin kıyılarında yaşayan Azerbaycan ve Anadolu Türkleri idi. Etnik temizlemenin hedefi belliydi. Anadolu veya Azerbaycan Türkü olmak fark etmiyordu. Bu nedenle olacak ki, bugün Ermenistan kontrolünde olan Batı Azerbaycan`ın kahraman evlatlarından Kerbalayi İsmail Çimen Ermeni çetelerine karşı uzun süre Azerbaycan topraklarında savaştıktan sonra Türklük ve Türk vatanı uğruna mücadelesini takip eden yıllarda Anadolu topraklarında sürdürmüştür. Bu bakımdan 31 Mart 1918 tarihi geçmişten günümüze Ermeni mezalimi ile ilgili Azerbaycan ve Anadolu Türk-Müslüman halkının ortak hafızası açısından önemli bir dönüm noktasıdır. Bugün Azerbaycan halkı tarihin her aşamasında olduğu gibi Mart 1918 yılında vatanı uğruna şehit düşmüş evlatlarının aziz hatırasını daim yaşatmak için büyük özen göstermektedir. Bu bağlamda Azerbaycan halkının Milli Lideri Haydar Aliyev Mart 1918 olaylarına uluslararası kamuoyunun dikkatini çekmek ve tarihte Ermeni aşırıcıları tarafından Azerbaycanlılara karşı yapılmış bütün katliamları tek gün üzerinden sembolize etmek amacıyla 27 Mart 1998 yılında bir karar imzalamıştır. Bu kararla 31 Mart Azerbaycanlıların Soykırım Günü olarak ilan edilmiş, soykırım kurbanlarının hatırası Azerbaycan toplumunun hafızasında bir kez daha önemini korumuştur. “ Azerbaycan Kars Başkonsolosu Ayhan Süleymanov, daha sonra Haydar aliyev fen lisesine giderek öğrencilerle ve öğretmenlerle sohbet etti.
Müzeyi gezen Süleymanov, çıkışta gazetecilere yaptığı açıklamada şunları söyledi. ”Azerbaycan topraklarına yerleştirilen Ermeniler kısa süre sonra misafir olarak geldikleri coğrafyanın gerçek sahipleri olan Azerbaycanlılara – Türk-Müslüman ahaliye yönelik şiddet uygulamalarına başlamışlardır. Geriye dönüp baktığımızda son iki yüz yılda farklı dönemlere tekabül eden tarihsel-siyasal konjonktürler sonucunda ortaya çıkan boşluklardan hep “başarıyla faydalanan” Ermeni şovenistler “Büyük Ermenistan” hülyası adına Azerbaycanlılara yönelik bilinçli etnik temizleme ve soykırım politikası uygulamış, halkımız büyük mahrumiyet ve meşakkatlere maruz bırakılmıştır. “Büyük Ermenistan” hülyasının taşıyıcısı olan Ermeni aşırıcıların Azerbaycan halkına yönelik kin ve nefretleri bir tarihsel süreklilik şeklinde cereyan etmiştir ve hâlâ etmektedir. Bu bağlamda I.Dünya Harbi nedeniyle uluslararası camiada vuku bulan kaos ve 1917 yılında Çarlık Rusyasında gerçekleşen Şubat ve Ekim devrimleri Ermeniler tarafından Azerbaycanlılara karşı sürdürülen politikalar açısından önemli bir fırsat ortamı olarak değerlendirilmiştir. Rus devrimlerinden büyük maharetle faydalanan Ermeni güçleri tarihsel amaçlarını bu kez Bolşevizm bayrağı altında gerçekleştirmeyi denemişlerdir. Öyle ki, 1918 yılının Mart ayından itibaren Bolşevik devrimini tesis etme adına Azerbaycan topraklarında toplu katliam yapmışlardır. Yapılan şiddet uygulamaları özellikle 1918 yılının Mart ayının son üç gününde zirve noktasına ulaşmış, sadece Bakü`de otuz bin masum insan amansızca katledilmiştir. Bu katliamlar Bakü`yle beraber Azerbaycan`ın Şamahı, Guba, Karabağ, Nahçivan vilayetleri ile bugün Ermenistan adlanan tarihsel Azerbaycan topraklarının Zengezur kazası ve İrevan vilayetlerinde de gerçekleştirilmiş, yaklaşık 120 bin insanın hayatına son verilmiştir. Günümüzde Guba vilayetinde bulunarak açık hava müzesi olarak sergilenen toplu mezarlar o dönemdeki şiddetin önemli kanıtlarından biri sayılabilir. İnsani kayıpların yanı sıra Azerbaycan`ın maddi mirası da ciddi hasar görmüş, camiler yakılmış, halkın varlıkları talan edilmiştir. Bununla beraber, tüm acımasızlıklara ve yoksunluklara rağmen Azerbaycan halkı kendini savunmak için hiçbir fedakârlıktan kaçınmamış, haklı mücadelesi için kahramanca savaşmıştır. İlginçtir ki, aynı dönemde Anadolu topraklarında da Türk-Müslüman ahaliye karşı Ermeni çeteleri tarafından sistematik toplu katliamların yapıldığını görmekteyiz. Nedeni açıktı. Azerbaycan ve Anadolu topraklarını kapsayacak “Büyük Ermenistan” projesi için en büyük “engel” Aras nehrinin kıyılarında yaşayan Azerbaycan ve Anadolu Türkleri idi. Etnik temizlemenin hedefi belliydi. Anadolu veya Azerbaycan Türkü olmak fark etmiyordu. Bu nedenle olacak ki, bugün Ermenistan kontrolünde olan Batı Azerbaycan`ın kahraman evlatlarından Kerbalayi İsmail Çimen Ermeni çetelerine karşı uzun süre Azerbaycan topraklarında savaştıktan sonra Türklük ve Türk vatanı uğruna mücadelesini takip eden yıllarda Anadolu topraklarında sürdürmüştür. Bu bakımdan 31 Mart 1918 tarihi geçmişten günümüze Ermeni mezalimi ile ilgili Azerbaycan ve Anadolu Türk-Müslüman halkının ortak hafızası açısından önemli bir dönüm noktasıdır. Bugün Azerbaycan halkı tarihin her aşamasında olduğu gibi Mart 1918 yılında vatanı uğruna şehit düşmüş evlatlarının aziz hatırasını daim yaşatmak için büyük özen göstermektedir. Bu bağlamda Azerbaycan halkının Milli Lideri Haydar Aliyev Mart 1918 olaylarına uluslararası kamuoyunun dikkatini çekmek ve tarihte Ermeni aşırıcıları tarafından Azerbaycanlılara karşı yapılmış bütün katliamları tek gün üzerinden sembolize etmek amacıyla 27 Mart 1998 yılında bir karar imzalamıştır. Bu kararla 31 Mart Azerbaycanlıların Soykırım Günü olarak ilan edilmiş, soykırım kurbanlarının hatırası Azerbaycan toplumunun hafızasında bir kez daha önemini korumuştur. “ Azerbaycan Kars Başkonsolosu Ayhan Süleymanov, daha sonra Haydar aliyev fen lisesine giderek öğrencilerle ve öğretmenlerle sohbet etti.
