BQF Beynelhalg Karabağ Formu Çalışmalarına devam etmektedirler

​ABD, Fransa ve Rusya’dan eş başkanlara ek olarak, AGİT Minsk Grubu’nda Belarus, Almanya, İtalya, Portekiz, Hollanda, İsveç, Finlandiya, Türkiye ve sorunun tarafları olan Azerbaycan ve Ermenistan yer almaktadırlar.
Azerbaycan topraklarının azat olmasından önce “İki devlet arasında çatışma süreciyle ilgili Birleşmiş Milletler ’in 4 ayrı kararı bulunuyor. Keza Avrupa Konseyi’nin de kararları söz konusu. Uluslararası süreçte Karabağ’ın ayrı devlet iddiası da kabul edilmedi. İşgal altındaki topraklara ilişkin ise Azerbaycan’ın toprakları olduğu teyit edilmiş durumda. BM Sözleşmesi’nin 2’nci madde 4’ncü fıkrasına göre; Ermenistan’ın ülke bütünlüğü ve güç kullanımı şartlarını ihlali söz konusu. Azerbaycan ise, ‘Kendi ülkemi kurtarmak için güç kullanabilirim’ deme hakkına sahip çünkü meşru müdafaa halinde. BM Sözleşmesi’nin 51’nci maddesi bu hakkı devletlere veriyor. Barışçıl yöntemlerle soruna çözüm bekliyoruz ama 1994’ten bu yana 22 yıldır Azerbaycan’ın işgal edilen topraklarından Ermenistan çıkartılamadı. Şimdi hukuk açısından Azerbaycan uluslararası hukuka uygun davranmaktadır. 
Minsk Grubu ile ilgili sıkıntı da Rusya faktöründen kaynaklanıyor. Rusya’nın Gürcistan ile sorunu da göz önüne alındığında Kafkasya’yı etkileyebilecek tek askeri üssü Ermenistan’da bulunuyor. Rusya hem BM Güvenlik Konseyi daimi üyesi hem de Minks Grubu eş başkanı. Eğer 1994’te Ermenistan’a karşı güç kullanımına karar verilseydi bu işgal sonlandırılırdı. BM bunu Irak’ın Kuveyt’ten çıkarılması örneğinde olduğu gibi uyguladı. Ancak 1994’te Ermenistan lehine böylesi bir kararı Rusya veto edeceğini söyledi. Bugüne değin de sorun çözümsüz kaldı.”
Minsk sürecinin başlamasının hemen ardından Ermenistan 8 Mayıs 1992’de Şuşa’yı, 17 Mayıs 1992'deyse Laçın’ı işgal etti. 21 Mayıs 1992 tarihinde Helsinki’de gerçekleşen AGİK Kıdemli Memurlar Komitesi toplantısında ABD temsilcisinin önerdiği, Azerbaycan’ın toprak bütünlüğünü vurgulayan ve bölgedeki tüm yabancı askeri güçlerin çekilmesini öngören tasarı için, Ermenistan dışındaki 51 ülkenin temsilcileri lehte oy kullandılar. Uzlaşma sağlanmadığı için tasarı karara dönüştü. Aslında bu ilk sınav AGİK çerçevesindeki sürecin geleceğine de ışık tutmaktaydı.
“Tarihsel konumlarıyla baktığımızda Minks Grubu’nun eş başkanlarından Fransa Katolik Ermeniler ’in hamisi, ABD ise Proteston Ermeniler hamisi ve zaten Rusya’nın Ermenistan’dan yana tutumu ortada. Dolayısıyla müzakerelerde Azerbaycan’ın temsilini sağlayacak eş başkan mekanizması yok. Ermenistan’ın Karabağ otonom bölgesi dışındaki toprakları boşaltmasını sağlamaları lazım. Azerbaycan son ateşkes kararıyla da iyi niyetli bir tavır sergiledi” 
Video Konferansta bir araya gelen form üyeleri öncelikle ülkelerinde yaptıkları çalışmaları anlattılar. Form Başkanı Akif Nağı, Azerbaycan’da bir dizi çalışmalar yaptıklarını parlamentoyla ilişkiler, siyasi süreçlere katılım, Azerbaycan’ın zaferi sonunda azat olunmuş bölgelerde çalışmalar yaptıklarını anlattı. İsveç’ten, İrade SODEBERK, Ukrayna’dan Ferhat TURANLI, Rusya’dan Elşen İbrahimov, Türkiye’den Kerem KARABULUT, Ziya Zakir ACAR, Sözer AKYILDIRIM, Gürsoy SOLMAZ, İspanya’dan Elşen İbrahimov video konferansa katıldılar. 
Minsk Grubunun yanlı davrandıklarını ve çözüm konusunda hiçbir şey yapmadıklarını vurguladılar. Çalışmalarda gençlere önem verilmesi gerektiği üzerinde ortak fikirle durdular.
Grup üyeleri daha sonra aşağıdaki konular üzerinde çalışmalar yaptılar.
Azerbaycan'ın zaferini tescilleyen anlaşmada tek kazanım Karabağ değil. Nahcivan Özerk Cumhuriyeti ile Azerbaycan'ın batısındaki topraklar, ulaşım koridoru ile birbirine bağlanacak. Ermenistan'ın Karabağ'ı işgali nedeniyle 1993 yılından bu yana kapalı olan Kars'taki Akyaka Sınır Kapısı ile Iğdır'daki Alican Sınır Kapısı'nın, yeniden açılabilme ihtimali olabilir
Söz konusu sınır kapılarının 1993'te Türkiye tarafından kapatıldığını belirterek, "Bunun nedeni Ermenistan'ın Karabağ'ı işgali, asıl sebebi bu. Yaklaşık 30 yıla yakındır kapalı olmasının sebebi Karabağ'ın işgaliydi.
Ziya Zakir ACAR konuşmasında: Bilindiği üzere bütün dünyanın gördüğü gibi Azerbaycan bir kurtuluş mücadelesi verdi. Topraklarının büyük bir kısmını Karabağ da dâhil olmak üzere, artı etrafındaki şehirleri işgalden kurtardı. Bunun üzerine bir barış anlaşması yapıldı. Özellikle bizi o bölgede ilgilendiren en önemli kısmı 9'uncu madde. Yani Ermenistan üzerinden, Zengezur üzerinden Nahcivan’ın Azerbaycan'a bağlanması. “Bu bir nevi Türkiye'nin Türk Dünyasına bağlanması anlamına gelir" Türkiye için en önemlisi Zengezur Koridorudur Türkiye ve Azerbaycan sadece kara yoluyla değil Demir yolu ile de arada başka ülke olmadan birbirine kesintisiz olarak bağlanmış olacaktır. Bu demiryolu bağlantısı sadece iki ülkeyi değil, birçok ülke ve kıtayı da birbirine bağlayacaktır. Türkiye’nin Türk Dünyası ile tek kara bağlantısı Nahcivan Özerk Cumhuriyeti iledir.  Kars-Iğdır-Nahcivan Demiryolu tamamlanınca ve Nahcivan-Azerbaycan koridoru açılınca toprak bağlantısının yanında demiryolu hattı da olacaktır.
Böylece bu bağlantı sadece Türk Dünyası ile değil, aynı zamanda Asya’nın derinlikleri ve Avrupa ile de olacaktır. Bilindiği üzere, demiryolu deniz yolundan sonra maliyeti en uygun ulaşım sektörü yöntemidir.
Türkiye, Azerbaycan ve hat güzergâhında ve bölgede bulunan tüm ülkelerin katılabilecekleri  “İpek Yolu Ticaret Birliği” şeklinde bir oluşuma gidilmesinin amaca ulaşmada etkin bir araç olabileceği önerilebilir. Bu birlikteliğin oluşturacağı kurallar çerçevesinde hem bürokratik engeller azaltılabilir hem de daha fazla işbirlikleri geliştirilebilir. Bir anlamda, “Avrupa Birliği” gibi bir “Asya Birliği” oluşturulabilir. Zengezur koridoru Iğdır’ın ve bölgenin kaderini değiştirecek. Çünkü bu koridor hem Türkiye hem de Azerbaycan için çok önemliydi bizim ihracatçımız Azerbaycan ve Türki cumhuriyetlere ihracatı İran üzerinden yapıyordu. Kapalı bir alana sıkışan Nahcivan’a 26 milyon dolar ihracatımız vardı. Azerbaycan’a ise yapılan ihracat 126 milyon dolardı. Bu koridorun açılmasıyla Iğdır’dan Dilucu gümrüğünden Azerbaycan’ ihracat yapılacaktır. İran, Gürcistan üzerinden değil direk Azerbaycan’a ihracat olacak buda bölgeyi kalkındıracak.
Burası bir lojistik merkez hale gelecek.  Kars, Nahcivan Iğdır demiryolunun yapılmasıyla Iğdır gelişecek. Artık İran, Gürcistan üzerinden ihracat değil. Iğdır’dan direk Nahcivan’a olacaktır. İsteğimiz bu koridorun bir an önce açılmasıdır. Turizm açısından da çok faydalı olacak. Azerbaycan’ gitmek isteyen veya oradan gelmek isteyenler uçakla gidip geliyorlardı. Şimdi direk karayolu ile gidilecektir. Bölgemiz için çok faydalı olacaktır. Önce açılacak olan karayolu koridorunun ardından demiryolu da faaliyete geçecek Kars, Iğdır, Nahcivan arasında yapılacak demiryolu Zengezur şehrinden geçerek Azerbaycan’a kadar uzanacak. Hem Karayolu hem de demiryolu hattı ile Azerbaycan’ın uluslararası taşımacılık ve lojistik sistemindeki konumunun daha da güçlenecek. Dedi.
Karabağ Formu Başkanı Akif Nağı; " yeni koşullar altında, Azerbaycan avantajlı bir konumda olduğunda, sadece elde edilen sonuçların güçlendirilmesi, arabuluculuk anlaşmalarının yerine getirilmesi yönünde hareket etmek gerekir. Kategorik olarak, düşmanın başını kaldırmasına, müzakere oyununu serbest bırakmasına izin verilmemelidir. Türkiye, Rusya ve Azerbaycan arasında kabul edilen koşullar tutarlı bir şekilde yerine getirilmelidir. Başka bir biçime gerek yok." Koordinasyon Konseyi üyeleri Karabağ'ın yeniden inşası ve yeniden inşası konusunu kapsamlı bir şekilde değerlendirdiler. Ekonomi Bilimleri doktoru Prof. Dr. Kayam Karabulut konuyla ilgili bir sunum yaptı, tezlerini sundu. Sonuç olarak, tartışmaya devam etmeye, gençlerin görüşlerini incelemeye ve bir sonraki toplantıda nihai belgeyi kabul etmeye karar verildi. 
Ziya Zakir ACAR