Çile Çıktı Kosa-Köse Oyunu Sergilenmeye Başlandı

       Iğdırlılar Gelenksel Nevruz Bayramının ilk geleneği olan Kosa-Köse Oyununu Sergilediler  Iğdır'da havaların ısınmaya başlamasıyla birlikte yıllardır süregelen kosa oyunları da köylerde oynamaya başladı. Iğdır'da büyüklerin "çille çıktı" sözü, yani Halk arasındaki havaya, suya ve toprağa "cemre düştü" sözü, Iğdır ve Azerbaycan'da "çille çıktı" sözüyle anlatılıyor.
     Iğdır'ın merkez Küllük köyünde gençler çile çıkmasını çeşitli kosa-köse oyunu ile sergilediler. Ev ev gezerek çeşitli oyun gösterisinde bulunarak kılıktan kılığa girdiler. Eskiden Kalan Bu Görenekte Küllük Köyünde Pozitif düşünce platformu üyeleri ve küllük Kültür evi başkanı Veli Temci tarafından düzenlendi. Köy meydanında halk oyunları gösterisi sunuldu Ardından kosa- Köse ekibi ev ev gezerek oyunlar sergiledi. Her gittikleri evden ve izlemeye gelenlerden para ve un topladılar.
Daha sonra Kültür evinde toplanan köy halkı ile Kosa-köse oyununu seyretmeye gelen Iğdır vali yardımcısı Türker Çağatay Halim,İl Emniyet Müdürü Cemil Tonbul’a  konuyla ilgili açıklama yapan Iğdır Üniversitesi Meslek Yüksek okulu Öğretim görevlisi Aslantürk  Akyıldız,"Iğdır ve Çevresinde Yüzyıllardır Nevruz bayramı kutlanmaktadır. Bu bayram baharın geliş toprağın uyanış bayramıdır.Bugünkü Kosa- Köse gösterisi de bir nevi kış mevsimine güle güle deme  gösterisidir. Bilindiği gibi sıcaklık artışının göstergesi olduğuna inanılan cemre, birer hafta arayla havaya, suya ve toprağa düşüyor. Bu yıl kurak kışın yaşanması nedeniyle "kışı görmeden bahar geldi" yorumlarına neden oldu. Iğdır ve Azerbaycan yörelerinde Çillenin çıkışı çeşitli etkinliklerle kutlanmaktadır. Bu etkinliklerin başında da "kosa-köse" çıkarmak gelmektedir. Değişik hayvan figürlerinin sergilendiği "Kosa-Köse" oyununda genellikle bir gelin ve damat olur. Kadın kılığına girmiş bir gelin adayı erkeğe farklı sıkıntılar yaşatır. Bu senaryolar her eve gidilerek sergilenir ve evlerden para ya da un alınarak oyunun elamanları tarafından paylaşılır. Cemrenin düşüşü Anadolu'nun değişik yörelerinde de kutlanmaktadır. Kor halindeki ateş" anlamına da gelen cemre, ayrıca, Müslümanların hac sırasında Mina vadisinde attığı taşlardan meydana gelen yığını anlatmakta da kullanılır. Divan şairlerinin, cemre zamanlarında baharın gelmesi dolayısıyla önemli kişilere yazdıkları övgü şiirleri de "Cemreviye" olarak biliniyor. Meteorolojik kapsamda ise cemre, takvimlerde ilkbahardan önce birer hafta aralıkla havaya, suya ve toprağa düştüğü inanılan ısıl güç veya sıcaklık yükselmesi olarak tanımlanıyor. Saatli Maarif Takvimi'ne göre, cemre düşüşleri genellikle fırtınalı geçiyor ve yurdun pek çok yerinde kar yağışı görülüyor. Üçüncü cemrenin ardından da baharın geleceği kabul ediliyor.Arapça kökenli cemre, "ateş parçası", "ateş halindeki kömür" anlamına geliyor ve ısınmayı ifade ediyor. Eskilerin, kasım (kış) ve hızır (yaz) olmak üzere yılı ikiye ayırdıkları, kasımın 180, hızırın 186 gün sürdüğü belirtiliyor. Kasım günlerinin 8 Kasımda başladığı, Kasımın 46'sında "kırkgün" anlamına gelen "erbain", 86'sında "50 gün" anlamına gelen "hamsin"in girdiği ve böylece kışın en soğuk zamanları sayılan 90 günün geçmiş olduğu kaydediliyor. Kasımın 105'inde (20 Şubat) birinci cemrenin havaya, 112'sinde (27 Şubat) ikinci cemrenin suya, 119'unda (6 Mart-Şubatın 29 çektiği dört senede bir 5 Martta) üçüncü cemrenin toprağa düştüğü, buna göre de önce havanın, sonra suyun, sonra da yerin ısındığı kabul ediliyor. "dedi.
Akyıldız , Cemreyi Bilimsel olarak değerlendiren meteoroloji uzmanları ise cemre konusunda şu bilgileri veriyorlar dedi:""Açık bir günde, atmosferin alt tabakasından geçen güneş enerjisi, yer yüzeyi tarafından yutulur. Dolayısıyla yer yüzeyi ısınır. Yüzeydeki hava ısındıkça, yüksektekinden daha az yoğun hale gelir. Isınan hava yükselir ve daha soğuk olan ise çöker. Yükselen hava genişler ve soğur. Su buharı, bulut damlacıkları şeklinde yoğunlaşarak, hal değişim ısısından dolayı, havanın ısınmasını sağlar.Bu arada, küresel ısınma nedeniyle kurak kışın yaşandığı bu yıl, cemrelerin düşmeye başlaması, "kışı görmeden bahar geldi" yorumlarına neden oluyor. "Iğdır vali yardımcısı Türker Çağatay Halim,’de “Benim için bir değişiklik oldu ilk defa böyle bir gösteri izledim. 21 Martta yapacağımız Nevruz programına bir ön hazırlıkta oldu”dedi.
İl Emniyet Müdürü Cemil Tonbul,ise “Nevruz bayramı geleneksel bir Türk bayramıdır.Bugünkü gösterilerde nevruz bayramının bir başlangıcıdır. Güzel gösteriydi. Geleneklerin bu şekilde yaşaması lazım”şeklinde konuştu.
Vatandaşlar ise “Kış mevsimine güle güle dedik. Bu geleneği yaşatmaya çalışıyoruz. Baharın gelişidir. Cemre havaya düşmüştür. Yakında toprağa da düşecektir.”dediler.
96 yaşındaki Laçın Temçi’de maniler okuyarak Kosa-Köse oyunu hakkında bilgi vererek eskiden baharın gelişi çeşitli geleneklerle kutlanırdı şimdi bu gelenekler kayıp oldu. “şeklinde konuştu.