Hocalı soykırımı

BM istatistiklerine göre, tüm uygarlık tarihini kapsayan beş bin yıllık zaman zarfında 150 milyondan fazla insan savaşlarda öldürüldü. Helak olanların da 73 faizi sadece yirminci yüzyılda yaşanan savaşların payına düşüyor. İşte yaşadığımız üçüncü binyılın tek günü de savaşsız ötüşmeyib.
    Ama bütün savaşların içinde kendi gaddarlığı ve insanlık dışı eylemleri ile farklı ele suç eylemleri vardır ki, onlara hiçbir şekilde haklı mümkün değildir. 1992 yılının 26 Şubat'ında Azerbaycan'ın Karabağ bölgesinde bulunan Hocalı kentinde işlenen toplu katliam da işte bu suç düzenlemelerinden biridir. Hocalı Soykırımı Karabağ savaşının en kanlı sayfalarından biridir. Fakat bu trajediye sadece Karabağ etrafında cereyan eden olayların bir parçası olarak değil, aynı zamanda Azerbaycan'ın bulunduğu jeopolitik mekan ve Kafkasya bölgesinde oynadığı rol bağlamında ele almak onun asıl mahiyetini ve sebeplerini ortaya çıkarmaya yardımcı olur.
1992 yılının Şubat ayının 25-den 26-na keçen gece birleşik Rus-Ermeni Silahlı Kuvvetleri Hocalı'ya saldırarak Hocalı soykırımını gerçekleştirdi. Soğuk şubat gecesinde 63'ü çocuk, 106'sı kadın, 70'i ihtiyar olmak üzere - 613 kişi Hocalı sakini katledildi, 8 aile tamamen yok edildi, 1275 kişi esir götürüldü, 150 kişi ise kayboldu. Esir ve kayıplar hakkında bugüne kadar hiç bir bilgi almak mümkün olmamıştır. Öldürülen çocukların, yaşlıların, kadınların cesetleri tanınmaz hale salınmışdı. Bu soykırım eylemi sadece Azerbaycanlılara karşı değil, bir bütün insanlığa, insanlığa, uluslararası barışa karşı işlenmiş en ağır suç idi.
    Hocalı faciasına kadar Karabağ'da yaşanan tüm olaylar bu facianın Azerbaycanlılara karşı bilinçli biçimde gerçekleştirilen etnik temizlik politikası olduğunu gösteriyor. Hocalı'nın ablukaya alınarak sivil kişilerin şehri terk etmesine izin verilmemesi Ermenilerin asıl niyetini açıkça ortaya çıkarıyor. Facianın töredilmesinden sadece iki gün sonra olay yerine ulaşmak mümkün oldu. Sanıkların karşılaştıkları tükürpərdici manzara tarif edilemeyecek kadar ağır ve amansız idi.
Aslında, Hocalı katliamı ondan bir yıl önce Sovyet İmparatorluğu tarafından Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de işlenmiş Kanlı 20 Ocak faciasının devamı idi. Kafkasya'nın kaybedilmesini bir türlü kabul edemeyen Rus İmparatorluğu bir yıl sonra Hocalı katliamının işlenmesine ve genel Karabağ'ın işgaline gösterdiği hem manevi, hem de askeri -siyasi destekle yeni bağımsızlığını yeniden yapmış Azerbaycan kendi gücünü gösterdi.
    Şu anda da Ermeni terörizmi, Rusya'nın desteğiyle Ermenilerin Kafkasya'da uyguladığı etnik temizlik ve işgal politikası dünyada dayanıklı istikrara ve barışa en büyük tehdit kaynağı olarak görür. Bununla, Ermeniler sadece Kafkasya bölgesinde değil, tüm dünyada istikrarın sağlanmasına karşı en büyük engel olarak görür ve uluslararası hümanizm politikasına ağır darbeler vuruyorlar. Ermeniler için bağımsızlık hiçbir zaman ulusal amaç olmayıp ve bugün de değildir. Bugün Ermenistan'ın tüm alanlarda Rusya'dan bağımlı duruma düşmesi ve her zaman olduğu gibi onun "vassalı" ve "forpostu" rolünde çıkış yapması bunu da kanıtlamaktadır.
    Bu gün Azerbaycan gerçeklerinin dünya kamuoyuna ulaştırılması sürecinde Hocalı soykırımının tanıtılması özel bir yere sahiptir. Bu facianın geniş çapta tanıtılması için Haydar Aliyev Vakfı Başkan Yardımcısı Leyla Aliyeva'nın girişimiyle 2008 yılından itibaren dünyanın yüzden fazla ülkesinde "Hocalı'ya adalet" uluslararası kampanyası yapılmıştır. Kampanya kapsamında dünyanın birçok ülkesinde Hocalı faciasına ilişkin tedbirlerin düzenlenmesi, Ermenistan tarafından Azerbaycan'a karşı yürütülen işgal politikası hakkında asıl gerçeklerin uluslararası kamuoyuna aktarılmasında önemli bir rol oynar. Bugüne Hocalı faciasının Pakistan, Meksika, Peru, Çek Cumhuriyeti, Kolombiya, Bosna Hersek gibi ülkelerin parlamentoları ve ABD'nin 20 kadar eyaleti tarafından, gibi birçok uluslararası kurumlar tarafından soykırım belgesi olarak tanınması "Hocalı'ya adalet" kampanyası büyük başarısıdır. Kampanyanın Hocalı faciasını soykırım eylemi ve insanlığa karşı suç gibi tanımak talebini ileri süren Başvurusunu artık tüm dünyada on binlerce insan imzaladı.
Tüm baskılara ve tehditlere rağmen Azerbaycan işgal altındaki topraklar üzerinde kendi egemenliğini tüm yasal araçlarla restore etmekte ısrarlı. Bu konuda Azerbaycan'ın en güçlü silahı - onun haklı konuma sahip olmasıdır. Azerbaycan'ın haklı tutumunun arkasında uluslararası siyasetin adil tutumunu ve uluslararası hukuk normlarının yerine getirilmesini talep etmek hakkına dayanır. Fakat ne yazık ki, bu gün Karabağ sorununa ilişkin uluslararası hukuk normlarının halen gerçəkləşmədiyinin görüyoruz. Bu ise onu gösterir ki, modern dünya siyasetinde halen küresel güçlerin ve onlara hizmet eden farklı çevrelerin çıkarları uluslararası adalet ve uluslararası hukuk ilkelerine üstün tutulur.
Fakat Azerbaycan uluslararası hukuk ilkeleri çerçevesinde Karabağ sorununun çözümü, toprak bütünlüğünün ve devlet egemenliğinin kurtarmak məqsədlərində ısrarlı. Bu yolda Azerbaycan devletinin ve onun vatandaşının oybirliği fikre sahip olması topraklarımızın Ermeni işgalinden tahliye edileceğine büyük güven verir. Adaletin yerine gelmesi, ülkenin% 20 'e yakın işgal altındaki topraklarının kurtarılması ve bir milyondan fazla mülteci ve zorunlu göçmenlerin kendi yurtlarına dönüş için Azerbaycan dünya halklarının ve devletlerinin yanı sıra uluslararası kuruluşların - BM'nin, Avrupa Birliği, AGİT Minsk Grubu adil münasibetine umut besliyor.
                Cavanşir Feyziyev
Azerbaycan Cumhuriyeti Milli Meclisi milletvekili