Toplantıya Iğdır Vali Yardımcısı Abdurrahman Çelebi, İl Sağlık Müdürü Dr. Abaset Bağcı, 13. Bölge Erzurum Eczacı Odası Iğdır Bölge Temsilcisi Volkan Zülaloğlu, ve çok sayıda eczacı katıldı.
Toplantıda bir sunum yapan Afet ve Acil Durum Eczacılığı (ADEC) Derneği’nden Eczacı İlhan Durgut, 1976 ve 1979 yıllarında faaliyete giren ve 30 yıllık hizmet süresi dolmasına rağmen hala aktif olan Metsamor Santrali’nin risklerini vurguladı. Özellikle bölgedeki hakim rüzgar olan lodosun, olası bir radyoaktif sızıntıyı Türkiye topraklarına taşıma ihtimaline dikkat çekti.
Projenin Amacı ve İş Birliği
Projenin temel amacı, nükleer santralin oluşturduğu radyoaktif iyot maruziyetine karşı halk sağlığını korumak. Bu amaçla, özellikle risk altındaki Iğdır başta olmak üzere, eczacıların da dahil olduğu bir farkındalık modeli geliştirilmesi hedefleniyor.
Bu model, Iğdır Valiliği’nin öncülüğünde, İl Sağlık Müdürlüğü, AFAD İl Müdürlüğü ve eczacı odası gibi kurumların iş birliğiyle yürütülecek. Eczacıların, toplumla en sık temas kuran sağlık profesyonelleri olmaları nedeniyle bu projede kilit bir rol oynaması planlanıyor.
Hazırlık ve Uygulama Adımları
Toplantıda sunulan modele göre, olası bir nükleer sızıntı durumunda atılacak adımlar şu şekilde belirlendi:
Sağlık Taraması: Aile hekimleri tarafından yapılacak sağlık taramalarıyla, kişilerin iyot profilaksisine (iyot korumasına) uygunluğu tespit edilecek.
İlaç Dağıtımı: Sağlık Müdürlüğü aracılığıyla potasyum iyodür (KI) tabletleri eczanelere dağıtılacak. Halk, kamu spotları ve bilgilendirmelerle sürece dahil edilecek.
Eczacı Rolü: Eczaneler, uygunluğu belirlenen kişilere KI tabletlerini dağıtacak ve bu bilgiyi e-Nabız sistemine kaydedecek. Ayrıca, kişilere tabletlerin kullanımı hakkında bilgilendirme yapılacak.
Alternatif Çözüm: Tabletlerin tükendiği veya ulaşılamadığı durumlarda, eczacılar laboratuvarlarında %5’lik Lugol Solüsyonu hazırlayarak literatürde belirtilen dozda uygulayabilecek ve bu durumu yine e-Nabız sistemine bildirecek.
Uluslararası Örnekler
Toplantıda, bu tür durumlara karşı dünya genelinde uygulanan modellerden örnekler de verildi. Avrupa Birliği'nin (AB) EURATOM direktifi ve Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (IAEA) standartları, üye ülkelerin nükleer kazalara karşı hazırlıklı olmasını ve iyot tabletlerini bulundurmasını zorunlu kılıyor.
Fransa, Belçika, Almanya ve İsviçre gibi ülkelerde de nükleer santrallere yakın yaşayan halka belirli aralıklarla veya ülke genelinde ücretsiz iyot tableti dağıtımı yapıldığı belirtildi.
Bu pilot projenin, ülke genelinde uygulanabilir stratejik bir model oluşturarak olası radyoaktif risklere karşı sağlık afet protokolünün önemli bir parçası olması hedefleniyor.
Yorumlar
Kalan Karakter: