Karaağaç Kampüsü Konferans Salonu'nda, Iğdır’ın kurtuluş günü münasebeti ile ilgili olarak yapılan panele Rektör Vekili Prof. Dr. Şükrü İsmail İpek, Genel Sekreter Öğr. Gör. Mehmet Kurt, İl Genel Meclisi Başkanı Kurban Oluz, Melekli Belde Belediye Başkanı Ali Varol, Halfeli Belde Belediye Başkanı Reşat Başkara, öğretim elamanları, çok sayıda davetli ve öğrenciler katıldı.
Saygı duruşu ve istiklal Marşının okunmasından sonra Öğr. Gör. Arslantürk Akyıldız’ın moderatörlüğünde yapılan panele geçildi.
Iğdır’ın kadim bir yerleşim yeri olduğunu belirten Öğr. Gör. Arslantürk Akyıldız, bu yüzden bölgenin çok hareketli olduğunu, bilhassa kurtuluş savaşının yaşandığı yılların çok dramatik olaylara sahne olduğunu söyledi. 1918-1920 yılları arasının özellikle bölge için çok önemli olduğunu, Ermeni terör örgütlerinin yaptığı saldırılarda binlerce insanın acı şekilde hayatlarını kaybettiğini, on binlerce insanında evlerini, köylerini bırakarak, canlarını kurtarmak için bölgeyi terk ettiklerini söyleyen Akyıldız, bu durumun Kazım Karabekir komutasındaki Türk birliklerinin ileri haraketli sonunda imzalanan Gümrü Anlaşması ile son bulduğunu sözlerine ekledi.
Panelde ikinci sözü alan Tarihçi Serdar Gündoğdu Iğdır şehrinin kuruluşundan itibaren gelişen olayları ve çeşitli medeniyetleri ana hatları üzerinde durarak, Osmanlı Devleti idaresine kadar kurulumunu ele aldı. Bölgenin Ermeni mitolojisindeki önemine değinen Gündoğdu, Iğdır ve Ağrı Dağı’nın tarihsel süreçte geçirdiği isim değişiklikleri ve bunların bölge tarihindeki önemine örneklerle değindi.
Panelistlerden Doç. Dr. Mehmet Güneş, Osmanlı Devleti zamanına ait 1728 tarihli Revan Eyaleti tahrir defterindeki verilere dayanılarak, Iğdır'da Müslüman nüfusun gayrimüslimlere oranla çok daha fazla olduğu ortaya koydu. Doç. Dr. Güneş, sözlerine devamla;köylere göre nüfus oranının yüzde 70 Müslüman, yüzde 30 gayrimüslim şeklinde dağıldığı, dolayısıyla bölgenin eskiden beri bir Müslüman beldesi olduğu üzerinde durdu. Bölgenin Türk ve Müslüman kimliğinin çok uzun zamandan beridir süreklilik gösterdiğini söyledi.
Panelde son sözü alan Kafkas Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Oktay Kızılkaya, birinci dünya savaşı döneminde bölgede ortaya çıkan siyasi ve askeri gelişmeler hakkında bilgi vererek, bu süreçte Bolşevik Rusya’daki olayların bölgedeki gelişmelere çok tesiri olduğunu, bundan da en fazla Ermenilerin yararlandığını belirtti. Bu süreçte Ermenilerin boşluktan yararlanarak büyük katliamlar yaptıklarını, katliama uğraya Türklerin çok acılar çektiğini belirtti. Kazım Karabekir Paşa komutasındaki ileri harekâta geçen XV. Kolordu ve bölgedeki milis kuvvetleri, 14 Kasım 1920’de de Iğdır ve çevresini Ermenilerden geri almıştır. Yapılan Gümrü Antlaşması ile de günümüzdeki Türkiye-Ermenistan sınırı çizilmiştir diye sözlerini tamamladı. Panel,katılımcılara Rektör Vekili Prof. Dr. İsmail Şükrü İpek, Halfeli Belde Belediye Başkanı Reşat Başkara, Prof. Dr. Ali İpek ve Emekli Öğr. Gör. Turgut Öcal tarafından teşekkür belgelerinin taktim edilmesi ile sona erdi.
