Onun liderliği, hızlı ve etkin karar alma becerisine dayanır. Zor durumlarda bile kararlarında tutarlı ve etkili duruş sergiler, stratejik düşünme yeteneği ile karşılaşılan zorluklara çözüm üretir. İlham Aliyev’in liderliği adalet, güvenirlilik ve etik değerlere bağlıdır. Onun liderlik arayışında net bir vizyon ve stratejiye sahip olmasıdır. İlham Aliyev’in liderlik anlayışında, ilham verici ve model alınabilir bir duruş vardır. Bu yaklaşımıyla halkına güven vermiş onları zafere giden yolda cesaretlendirmiştir. Büyük komutan İlham Aliyev,2020’deki Dağlık Karabağ savaşında Azerbaycan halkının 30 yıllık acısını dindirmiş, 44 günlük vatan Savunmasında, zaferi kazanmış ve onu Azerbaycan halkına armağan etmiştir. Böylelikle Karabağ Azerbaycan’ın ayrılmaz bir parçası olmuştur.
İlham Aliyev liderliğindeki Azerbaycan,2020 yılında ikinci Karabağ Savaşında toprak bütünlüğünü sağlama yönünde askeri diplomatik zafer kazanmıştır. Dağlık Karabağ bölgesi, Azerbaycan ve Ermenistan arasında uzun yıllar devam eden etnik ve siyasi bir çatışma bölgesi olmuştur. Sovyetler Birliğinin dağılması sonrası 1988’de başlayan çatışmalar,1991-1994 yıllarında yoğun bir savaşa dönüşmüş ve Ermenistan, Dağlık Karabağ ve çevresindeki bazı Azerbaycan topraklarını işgal etmiştir. Bu durum yaklaşık 30 yıl boyunca “donmuş çatışma” olarak devam etmiştir.
2020’nin sonbaharında, Azerbaycan ve Ermenistan arasında çatışmalar başlamış,44 gün süren savaşta Azerbaycan, Türkiye’nin askeri ve diplomatik desteğiyle önemli başarılar elde etmiştir. Azerbaycan ordusu son teknoloji insansız hava araçları ve askeri modernizasyon sayesinde Ermeni güçlerine karşı stratejik ilerlemeler sağlamıştır. İlham Aliyev, savaş süresince ulusa sesleniş konuşmaları ile halkın moralini yüksek tutmuş, Savaşın milli irade ve onurun bir göstergesi olduğunu vurgulamıştır. 8 Kasım’da ikinci Karabağ savaşının sembol şehri Şuşa Azerbaycan’ın kontrolüne geçmiş ve 10 Kasım’da Rusya’nın arabuluculuğunda ateşkes anlaşması imzalanarak çatışmalar sona ermiş, savaşın sonucunda Azerbaycan toprak bütünlüğünü büyük ölçüde sağlamıştır.
İLHAM ALİYEV KİMDİR?
İlham Haydaroğlu Aliyev 24 Aralık 1961 yılında Bakü dünyaya gelmiştir. Azerbaycan’ın dördüncü cumhurbaşkanı ve Yeni Azerbaycan Partisinin genel başkanıdır. 1967-1977 yılları arasında Bakü’de ilk, orta ve lise eğitimini aldı. 1977 yılında Moskova Devlet Uluslararası İlişkiler Enstitüsünü kazandı.1982 yılında Moskova Devlet Uluslararası İlişkiler Enstitüsünü başarıyla bitirerek aynı okulda doktoraya başladı. 1985 yılında doktorasını başarıyla tamamlayarak tarih doktoru unvanı aldı.1985-1990 yılları arasında Moskova Devlet ilişkiler Enstitüsünde öğretim görevlisi olarak çalıştı. 1994-2003 yılları arasında Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Petrol Şirketinin başkan yardımcılığını yaptı. Haydar Aliyev’in yeni petrol stratejisinin hayata geçirilmesinde önemli bir rol üstlendi. Azerbaycan Cumhuriyetinin petrol politikasının jeopolitik yönleriyle ilgili birçok araştırması bulunmaktadır. 1997 yılından itibaren Azerbaycan Milli Olimpiyat Komitesi başkanlığını yürüttü. Sporun gelişmesinde büyük hizmetler gösterdiği için Uluslararası Olimpiyat Komitesi Şeref Madalyası taltif edildi.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı olarak İlham Aliyev ilk defa Eylül 2004’te Birleşmiş Milletlerin 59. Genel kurulunda müzakerelere katılmış ve o zaman ki BM Genel Sekreteri Kofi Annan’la görüşmüştür. Eylül 2010’da BM’in 65. Genel kuruluna ve Eylül 2017’de BM’nin 72. Genel kuruluna katılmış ve Azerbaycan ülke olarak İlham Aliyev’in Cumhurbaşkanlığı döneminde BM İnsan Hakları Konseyine (2006-2009), BM Güvenlik Konseyine (2012-2013) ve BM Ekonomik ve Sosyal Konseyine üye olmuştur. İlham Aliyev evli ve üç babasıdır. Beş torun sahibidir. Çok iyi derecede Rusça, İngilizce, Türkçe ve Fransızca bilmektedir.
İlham Aliyev görev süresi boyunca Birleşmiş Milletler Genel Kurul toplantılarına katılmış, ABD, Rusya, Avrupa Birliği ve Türkiye ile diplomatik ve ekonomik ilişkileri geliştirmiştir. Türkiye ile Yüksek Düzeyli Stratejik İş birliği Konseyini kurmuş ve enerji, güvenlik ve sanayi alanında iş birliği protokolleri imzalamıştır. ABD ile petrol ve gaz endüstrisi, bölgesel enerji güvenliği konularında görüşmeler yapmış Rusya ve Avrupa Birliği ile stratejik ilişkiler geliştirmiştir.
DAĞLIK KARABAĞ SAVAŞI VE İLHAM ALİYEVİN LİDERLİK ROLÜ
Dağlık Karabağ Savaşı, Azerbaycan’ın toprak bütünlüğünü sağlamak için verdiği zorlu mücadelede önemli bir dönüm noktasıdır ve İlham Aliyev, bu süreçte stratejik liderliği ve kararlı duruşuyla öne çıkmıştır.
Dağlık Karabağ meselesi, Sovyetler Birliğinin dağılmasına kadar uzanan etnik ve siyasi kökleri olan uzun süreli bir çatışmadır.1988’de başlayan ve 1994’e kadar süren Birinci Dağlık Karabağ Savaşında Ermenistan’ın önemli toprak işgali gerçekleşmiş, Azerbaycan bu durum karşısında büyük kayıplar vermiş, bir milyondan fazla Azerbaycan Türkü yerlerinden edilmiştir. Bu ortamda, Azerbaycan’da siyasi istikrarın sağlanması ve Karabağ sorununa yönelik etkin politikalar geliştirilmesi kritik hale gelmiştir. Haydar Aliyev’in 1993 yılında devlet başkanlığına gelmesi, Azerbaycan’ın denge politikası yürütmesini ve ordusunu yeniden güçlendirmesini sağlamıştır. Bu denge politikası, Rusya ve Batı ile ilişkilerde dikkatli manevralar yapılmasına dayanıyor ve Dağlık Karabağ sorununda Azerbaycan lehine stratejik ortam yaratmayı hedeflemiştir.
2020 yılında başlayan ve yaklaşık 1,5 ay süren İkinci Dağlık Karabağ Savaşı, Azerbaycan’ın önemli topraklarını geri almasıyla sonuçlandı. Bu savaş sonucunda Azerbaycan, Cebrayıl, Fuzuli, Zengilan ,Kubadlı, Şuşa gibi stratejik bölgeleri yeniden kontrolüne geçirmiştir. Savaş sonrasında imzalanan ateşkes antlaşması bölgedeki güç dengesini değiştirmiş ve yeniden yapılanma sürecini başlatmıştır.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, savaş sürecinde güçlü bir liderlik sergilemiştir. Yüksek kararlılık, stratejik, vizyon ve etkili diplomasi teknikleriyle hem savaş meydanında hem de uluslararası arenada Azerbaycan’ın haklarını savunmuştur. Cumhurbaşkanı Aliyev’in güçlü hitabeti ve liderliği halkına moral kaynağı olmuştur. İlham Aliyev hem askeri hem de diplomatik taraf olarak zafer Sürecini yönetmiş ve Ermenistan’ı teslim olmaya zorlamıştır.
Aliyev, Zaferi “askeri-politik yollarla” kazandıklarını ifade ederek, Dağlık Karabağ ihtilafını tarihe gömdüğünü ve Azerbaycan’ın toprak bütünlüğünü sağladığını vurgulamıştır. Cumhur başkanı İlham Aliyev yüreğimizdeki Karabağ sızısını dindirmiş, topraklarından sürülen Azerbaycan halkının ata topraklarına dönmesini sağlamış ve yakılan, yıkılan Karabağ’daki yerleşim yerlerini süratle imar etmiştir.
