İlk Cemre Havaya Düştü
Iğdır'da baharın gelişinin müjdeleyicisi olarak kabul edilen cemrenin havaya düşmesiyle bahar kutlamaları başlayacak. Türkçede 'kor halindeki ateş' anlamına gelen cemrenin yüzyıllardır birer hafta arayla havaya, suya ve toprağa düştüğüne inanılınıyor. İkinci cemre 27 Şubat'ta suya, üçüncü cemre 'de 6 Mart'ta toprağa düşecek. Cemre Nedir İlk Nereye Düşer Cemre, ilkbaharın gelişi ile birlikte önce havada, sonra suda, en son olarak da toprakta yaşanması beklenen sıcaklık artışlarını belirtmek için kullanılan bir tabirdir.Arapça kökenli bir kelime olan "Cemre", "Kor Ateş" manasına geldiğinden bir kor ateşin sıcaklığının (yani baharın gelişiyle birlikte dünyaya daha kuvvetli gelen güneş ışınlarının) hava, su ve toprağa etki etmesiyle ısınmanın gerçekleşmesi kastedilir. Bu etki için "düşmek" fiili kullanılagelmiştir. Dolayısıyla "Cemre düştü mü?","Cemre düştü!" gibi benzetmeler halkımız arasında yaygındır.Cemrenin havaya düştüğü tarihler 19-20 Şubat, suya düştüğü tarihler 26-27 şubat, toprağa düştüğü tarihler ise 5-6 Mart olarak kabul edilir. Birinci cemrenin Kasımın 105’inde (19-20 Şubat) havaya, ikinci cemrenin 112’sinde (26-27 Şubat) suya, üçüncü cemrenin 109’unda toprağa (5-6 Mart) düştüğüne ve bu cemrelerin yedi günlük aralıklarla buraları ısıttıklarına inanılırmış. Halk arasında cemrelere "Cemile kadın" da denir. Cemrelerin düşüş sıralamasında önce hava ısınıyormuş gibi görünse de hava doğrudan güneş ışınları ile ısınmaz.Güneş'ten gelen ışınlar önce yeri ısıtırlar, yerden yansıyan ışınlar havayı ısıtırlar. Aksi olsaydı, yükseldikçe, dağların tepesine çıktıkça, Güneş'e yaklaşıldığı için hava gittikçe ısınırdı.Meteorolojik olarak ısınma sıralaması toprak - hava- su şeklindedir. Cemre her ne kadar folklorik bir inanış olsa da, cemreler arasındaki günlerde hava sıcaklığında az da olsa düşüşler bazen fırtınalar çıktığı ve kar yağdığı görülse de Marmara Bölgesi'ne ait istatistiklere göre, cemre tarihlerinde yüzde 80'e varan oranda ısınma meydana gelmektedir.Cemrenin diğer bir anlamı Müslümanların hac sırasında Mina vadisinde attığı taşlardan meydana gelen yığındır. Divan şairlerinin, cemre zamanlarında baharın gelmesi dolayısıyla, önemli kişilere yazdıkları övgü şiirleri de Cemreviye olarak bilinmektedir. Meteorolojik bir olay olarak bilinen cemre ise takvimlerde ilkbahardan önce birer hafta aralıkla havaya, suya ve toprağa düştüğü inanılan ısıtıcı (ısıl) güç veya sıcaklık yükselmesi olarak tanımlanır. Cemreler Türk dünyasının kültür ve edebiyatına da konu olmuşlardır. Örneğin, divan şairlerinin cemre zamanlan, baharın yaklaşması dolayısıyla önemli kişiler için yazdıkları övgü şiirlerine 'Cemreviye' denilirmiş.Divan Şairlerinden olmasa da Cahit Sıtkı Tarancı’nın Cemre konulu şiiri ise şöyle;İlk Cemre Kar eriyivermiş, buz kırılmış; Kuşlar gibi azadolmuş sular, Toprağa düşer düşmez ilk cemre. Arzın bağrında bin yol açılmış, Aktıkça akmış, şadolmuş sular; Dağ başlarından ta denizlereCahit Sıtkı Taranc
Yayınlanma :
22.02.2014 05:30
Güncelleme :
29.07.2025 22:55
Yorum Yazma Kuralları
Lütfen yorum yaparken veya bir yorumu yanıtlarken aşağıda yer alan yorum yazma kurallarına dikkat ediniz.
Türkiye Cumhuriyeti yasalarına aykırı, suç veya suçluyu övme amaçlı yorumlar yapmayınız.
Küfür, argo, hakaret içerikli, nefret uyandıracak veya nefreti körükleyecek yorumlar yapmayınız.
Irkçı, cinsiyetçi, kişilik haklarını zedeleyen, taciz amaçlı veya saldırgan ifadeler kullanmayınız.
Türkçe imla kurallarına ve noktalama işaretlerine uygun cümleler kurmaya özen gösteriniz.
Yorumunuzu tamamı büyük harflerden oluşacak şekilde yazmayınız.
Gizli veya açık biçimde reklam, tanıtım amaçlı yorumlar yapmayınız.
Kendinizin veya bir başkasının kişisel bilgilerini paylaşmayınız.
Yorumlarınızın hukuki sorumluluğunu üstlendiğinizi, talep edilmesi halinde bilgilerinizin yetkili makamlarla paylaşılacağını unutmayınız.
Yorumlar
Kalan Karakter: