RÖPORTAJ:SERDAR ÜNSAL
KENDİNİZİ TANITIR MISINIZ?
1972 yılında Iğdır’da doğdum. İlk öğrenimimi Iğdır’da, orta ve lise öğrenimimi ise Ankara’da tamamladım. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nin Uluslararası İlişkiler Bölümü’nü bitirdikten sonra İngiltere’nin Lancaster Ünversitesi’nde Uluslararası İlişkiler alanında Yüksek Lisans yaptım ve 1995 yılında Dışişleri Bakanlığı’na girdim. Nijerya, Belçika, Pakistan, Norveç ve Mısır’daki Temsilciliklerimizde
çeşitli düzeylerde çalıştıktan sonra Nürnberg ve Viyana’da Başkonsolos olarak görev yaptım. Nahçıvan’daki görevime ise yaklaşık üç yıl önce başladım. Bir Iğdırlı olarak, Atatürk’ün Türk kapısı olarak nitelendirdiği Nahçıvan’da ülkemizi temsil etmekten büyük gurur ve mutluluk duyuyorum.
GÜNDEN GÜNE GELİŞEN BÜYÜYEN NAHÇİVAN’I NASIL BULDUNUZ?
Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti (NÖC) son yıllarda, siyasi, ekonomik, kültürel ve sosyal alanda önemli gelişme kaydetmiş, altyapı sorunlarını büyük ölçüde çözmeyi başarmıştır; köylere kadar asfalt yol ve doğalgaz hattı döşenmiştir. Nahçıvan Şehri de, geniş caddeleri, düzgün işleyen trafiği, tarihi yapıları, temizliği ve sakin yapısıyla etkileyici bir görünüme sahiptir. Tarih ve kültürel yapılar oldukça iyi korunmuş olup, müzeleri, tarihi ve turistik yerleri ücretsiz gezebiliyorsunuz, ayrıca resmi görevliler gezdiğiniz mekan hakkında size kapsamlı bilgi veriyorlar. Bu özellikleri nedeniyle ülkemizden her geçen gün daha çok insanımız Nahçıvan’ı ziyaret etmek için geliyor.
TÜRKİYE VE NÖC İLİŞKİLERİNİN SON DURUMU NEDİR?
Türkiye ile sınır komşusu olması nedeniyle Türk girişimciler her zaman NÖC’e ilgi göstermişlerdir. Uzun yıllardır burada büyük yatırımlar ve projeler gerçekleştiren şirketlerimiz bulunmaktadır. 2022 yılı sonunda Nahçıvan’da yaşanan siyasi değişimi müteakiben Türkiye-NÖC ilişkilerinde her alanda önemli gelişme yaşandığını gözlemliyoruz. Son dönemde ülkemizin farklı bölgelerinden çok sayıda girişimcimiz Nahçıvan’a gelerek çeşitli alanlarda yatırım imkanlarını incelemektedir. Azerbaycan Cumhurbaşkanı Sayın İlham Aliyev, NÖC’nin ekonomik-sosyal kalkınmasının hızlandırılması ve halkın refah seviyesinin yükseltilmesi amacıyla; Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti’nin Sosyo-Ekonomik Gelişimine İlişkin 2023-2027 Yıllarını Kapsayan Devlet Programını 5 Haziran 2023 tarihinde onaylamıştır. Devlet Programı başta altyapı, enerji, sulama, tarım, sağlık ve turizm olmak üzere bir çok alanda önemli projelerin gerçekleştirilmesini hedeflemektedir. Türk girişimcilerin söz konusu projelerin hayata geçirilmesine önemli katkı sağlayacağına inanıyoruz.
Ayrıca, NÖC Yönetiminin 1 Şubat 2023 tarihinde Sederek Gümrük Kapısını binek araç geçişine açması NÖC ile başta Iğdır olmak üzere sınır illerimizle arasındaki karşılıklı gidiş gelişlerde önemli artış yaşanmasını sağlamıştır. Mevcut verilere göre Sederek ve Dilucu Gümrük Kapılarından günlük ortalama yaklaşık 2.000 yolcu, 350 binek araç ve 400 TIR giriş-çıkış yapmaktadır.
TİCARİ İLİŞKİLERDEN BAHSEDER MİSİNİZ? TİCARET NASIL GELİŞİR?
NÖC’le ikili ticaretimiz olumlu bir seyir izlemekle birlikte mevcut potansiyelin daha büyük olduğuna inanıyoruz. Azerbaycan anakarası ile bağlantısı bulunmayan ve üretim imkânları kısıtlı olan NÖC ile ticari ilişkilerimizde denge halihazırda ülkemiz lehinedir. Nahçıvan ve Iğdır’ın benzer tarım ürünleri üretmesi, Manatın değerli olması ve gümrük
vergilerinin yüksekliği ikili ticareti olumsuz yönde etkileyen faktörler olarak ortaya çıkmaktadır. NÖC Ekonomi Bakanlığı ve diğer ilgili kurumlarla toplantılar yaparak ikili ticaretin karşılıklı olarak artırılması üzerinde durmaktayız. Bu bağlamda, özellikle iş insanlarını ülkemizin ve NÖC’ün yatırım ve ticaret alanında sağladığı teşvikler ve kolaylıklar hakkında bilgilendirmeye gayret ediyoruz. Keza, Türkiye ve NÖC arasındaki ikili ticaretin artırılması amacıyla geçtiğimiz yıl; Türkiye- Azerbaycan Sınır İlleri Ekonomik İşbirliği
Toplantısı Iğdır Valiliği’nin ev sahipliğinde Azerbaycan ve NÖC heyetlerinin de katılımıyla Iğdır’da gerçekleştirilmiştir. Önümüzdeki dönemde de benzer toplantılar yapılarak ikili ticaretin artırılması imkanlarının ele alınması öngörülmektedir.
NAHÇİVAN’LA TÜRKİYE ARASINDAKİ KÜLTÜREL VE AKADEMİK ALANDAKİ İŞBİRLİĞİNİN MEVCUT DURUMU NEDİR?
Başkonsolosluk olarak Türkiye ile Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti arasındaki siyasi, ekonomik ve ticari ilişkilerin yanısıra kültür ve sanat alanındaki bağların güçlenmesine de özel önem veriyoruz. Bu amaçla gerek ülkemizde gerek Nahçıvan’da karşılıklı kültürel faaliyetler gerçekleştirilmesi için yoğun çaba harcıyoruz. Bu çerçevede, geçtiğimiz dönemde NÖC Ressamlar Birliği üyeleri Iğdır’ı ziyaret ederek bu şehrimizin tarihi ve doğal güzelliklerini resmetmişler, yine Iğdır’da Nahçıvan’ın tarihi ve doğal güzelliklerini konu alan bir fotoğraf sergisi düzenlenmiş, Nahçıvan Kukla Tiyatrosu tarafından Iğdır’da 2.000 öğrenciye tiyatro oyunları sergilenmiş ve Nahçıvan Devlet Filarmoni Orkestrası Şarkı ve Dans Topluluğu tarafından 18 Ekim Azerbaycan’ın Bağımsızlığının Yeniden Kazanılması Günü’nde Iğdır’da bir gösteri icra edilmiştir. Keza, Nahçıvan’da da ülkemizi çeşitli yönleriyle tanıtan çok sayıda kültürel etkinlik düzenlenmiştir. Türkiye-NÖC arasında kültür ve sanat alanındaki ilişkileri geliştirmek için çabalarımızı sürdüreceğiz. Nahçıvan Devlet Üniversitesi (NDÜ) ile ülkemizdeki çok sayıda üniversite arasından işbirliği protokolleri bulunmakta olup, akademik alanda güçlü bir işbirliği mevcuttur. Türkiye’deki farklı üniversitelerden akademisyenlerimiz halen NDÜ’de misafir öğretim görevlisi olarak görev yapmakta ve tecrübelerini paylaşmaktadırlar. NDÜ’de yaklaşık 1.400 Türk öğrenci öğrenim görmekte olup, öğrencilerimiz ülkemizle NÖC arasındaki bağların her alanda güçlenmesine önemli katkı sağlamaktadırlar.
SON OLARAK SÖYLEMEK İSTEDİĞİNİZ BİR ŞEY VAR MI?
NAHÇİVAN VE IĞDIR HALKINA MESAJINIZ NE OLUR?
Bildiğiniz gibi Türk Devletleri Teşkilatı’nı kuran anlaşma 2009 yılında Nahçıvan’da imzalanmıştır. Nahçıvan Türk dünyasının başlıca merkezlerinden biri olarak kabul edilmektedir. Zengezur Koridoru’nun açılmasıyla ülkemiz ve Türk dünyası arasında köprü rolü oynayacak olan Nahçıvan önemli yatırım imkanları sunmaktadır. Bu vesileyle, girişimcilerimizi NÖC’de yatırım yapmaya ve vatandaşlarımızı önemli tarihi ve doğal güzelliklere sahip kadim Türk diyarı Nahçıvan’ı ziyaret etmeye davet ediyorum.
