20 Yanvar 1990: Kanla sulanmayan toprakta gelecek olmaz.

35 yıldır unutmadık, unutturmadık 20 Yanvar’ı. Gözü dönmüş Kızıl Ordu, 20 Ocak 1990 yılında binlerce asker ve onlarca tankla Azadlık Meydanı’nda toplanan ve bağımsızlıklarını haykıran silahsız yiğitlere saldırmıştı. Azerbaycan Türkleri, özgürlük uğruna gözlerini kırpmadan tanklara göğüslerini siper etmiş ve tankların geçişini engellemişlerdi.

Gözü dönmüş Kızıl Ordu, bağımsızlık için meydanlara inen Azerbaycan halkını katlederken bilmediği bir şey vardı: Yürek demire galip gelecekti ve Azerbaycan azadlığa erecekti. Bugünkü adı Rus Ordusu olan ve o dönemde henüz dağılmamış olan SSCB’nin Kızıl Ordusu, bu katliama imza atmıştı.

Yüzlerce yiğidin can verdiği, şehadete ulaştığı “20 Yanvar” hadiselerinde atalarımızın söylediği o söz bir kez daha doğrulanmıştı: “Ayıdan post, Rus’tan dost olmaz.” Düşman ne kadar güçlü olursa olsun, geriye bir adım atmak kimsenin aklında yoktu.

Mehmet Akif Ersoy’un İstiklal Marşı’ndaki şu dizeleri o günkü ruhu anlatıyordu:
“Ben ezelden beri hür yaşadım, hür yaşarım.
Hangi çılgın bana zincir vuracakmış, şaşarım.”

Bu mısraları şiar edinerek şehadete koşan yiğitler, Azerbaycan’ı Kızıl Ordu’nun işgalinden kurtarıp bağımsızlığa kavuşturdu.

Azerbaycanlı şair Xelil Rıza Ulutürk’ün muhteşem şiirinde dediği gibi, 20 Yanvar gecesi meydana çıkan Azerbaycanlı yiğitler:
“Azadlığı istemirem zerre zerre, gıram gıram.
Kolumdaki zincirleri gıram gerek, gıram gıram.
Azadlığı isteyirem, bir heb kimi, derman kimi,
Sema kimi, güneş kimi, cihan kimi!
Çekil, çekil ey qəsbkâr,
Mən bu yurdun öz səsiyəm,
Lazım deyil sıska bulaq,
Mən ummanlar təknəsiyəm…”

diye haykırarak bağımsızlığa kavuşmuştur.

20 Ocak 1990 Aynı Zamanda:
    •    SSCB’nin dağılmaya başladığı gündür.
    •    Azerbaycan’ın ve diğer Türk Cumhuriyetlerinin bağımsızlıklarını ilan etmeye başladıkları gündür.
    •    Kalkınmanın, inkişafın, medeniyetin ve dünyaya açılmanın başlangıç noktasıdır.
    •    Tartışmasız kahramanlık günüdür.
    •    Er meydanının yiğitlerle buluştuğu gündür.
    •    Şehadet şerbetini içmek için vatan sevdalılarının yarıştığı gündür.

Elbette ki sizler unutulmazsınız. Ve hiçbir zaman unutmayacaksınız. Çünkü Azerbaycan’ın tarihini sizler kanlarınızla yeniden yazdınız. Karabağ’ı, Hocalı’yı, Şuşa’yı, Laçın’ı, Zengezur’u, Ağdam’ı, Kelbecer’i, Hankendi’ni unutmadığımız gibi sizleri de unutmayacağız.

20 Ocak bağımsızlık hareketinin lideri Merhum Ebulfez Elçibey’i rahmetle ve şükranla anıyoruz.

Bağımsızlıktan sonra Azerbaycan’ı gerçek manada bağımsızlığa ulaştıran, dünya ile entegre olmasını sağlayan, kalkınmasına ışık tutan, SSCB’deki üst düzey görevinden 20 Ocak faciasını sert bir şekilde eleştirerek istifa eden Umum Lider Haydar Aliyev’i unutmayacağız.

Bugün Azerbaycan’ı sanayisiyle, uluslararası ticaretiyle, huzur ve refahıyla ileri bir seviyeye taşıyan, 44 Günlük Zafer Savaşı ile başımızı dik tutan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’i şükranla anıyoruz.

20 Yanvar’da bağımsızlık uğruna canlarını hiçe sayan, Ermenilerin 1. Karabağ saldırısında yaşamlarını yitiren, 2. Karabağ Savaşı’nda vatan topraklarını azat etmek için cepheye koşup şehit olan, gazi kalanları asla unutmayacağız.

Azerbaycan’ı maddi çıkarı için seven, çıkar sevdasıyla kendilerini pazarlayıp ön saflarda yer tutanları da unutmayacağız.

En kıymetlisini, “canını” vatanına feda edenleri, ölümü hiç aklına getirmeyip savaş cephesine koşanları unutsalar da biz unutmayacağız.

20 Ocak 1990 hadiselerinde şehit düşenleri ve tüm şehitlerimizi rahmetle, gazilerimizi saygıyla anıyoruz.